Een foto maken is meer dan een onderwerp kiezen, en de plek in je beeld selecteren waar dit onderwerp moet komen. Heb je eenmaal een onderwerp gekozen, kijk dan wat er aan de rand van je foto te zien is. Dat is vaak nog belangrijker dan je onderwerp zelf. In dit artikel vertel ik er meer over.
Geschatte leestijd: 7 minuten
Fotograferen is meer dan een interessant onderwerp kiezen. Je moet het op de meest ideale positie in je beeldvlak zetten. Er zijn veel regels en richtlijnen voor om dit te doen. Ik heb daar een heel boek over geschreven met de titel Compositie in Landschapsfotografie.
-
Boek Compositie in Landschapsfotografie€39,99 incl. btw
Let op de achtergrond
Compositie is natuurlijk belangrijk, maar er is meer dan dat alleen. Je moet ook op de achtergrond letten, wat net zo belangrijk is als de plek van je onderwerp in het beeld. Misschien is dat nog wel belangrijker. Let je daar niet op, dan kan dit uiteindelijk zoveel storing in je compositie geven dat je foto steeds minder aantrekkelijk wordt.
Er is echter nog meer waar je op moet letten, en dat is aan de rand van je foto. Voorkom dat er daar beeldelementen zijn die storend zijn of storend gaan werken.
Storing aan de rand van je foto
Heb jij dat ook wel eens, dat als je eenmaal iets in een foto ziet het moeilijk is om dit niet meer te zien? Vaak zijn dat kleine dingen die storend zijn. Een takje aan de rand van je foto, of een blaadje dat net een afwijkende kleur heeft. Het kan een lichtvlekje zijn, of een stukje boom dat je eigenlijk liever buiten beeld had.
Zie je opvallende dingen aan de rand van je foto, dan blijft dat aandacht trekken. Zoveel zelfs dat het een erg storende factor wordt en onrust in je foto geeft. Je wilt deze negatieve aandacht natuurlijk niet. Daarom moet je altijd langs de randen van de foto blijven kijken om te zien of er iets is dat teveel afleiding geeft.
Het kan soms moeilijk zijn om die storende elementen in je foto te zien. Je kan jezelf ervoor trainen, zodat je ter plekke een andere standpunt of een andere beeldhoek kan kiezen. Daarmee is het mogelijk om storing aan de rand van je foto te voorkomen en rust in je compositie te brengen. Maar niet altijd.
De rand van je foto repareren in de nabewerking
Soms is het simpelweg niet mogelijk om de aanwezigheid van een storend beeldelement aan de rand van je foto te voorkomen. In dat geval is er de keuze om de foto niet te maken, of toch een poging te wagen. Dan kan je in de nabewerking proberen om dat storende elementen te verwijderen.
De vraag is natuurlijk tot hoever je moet gaan om storing aan de rand van je foto te maskeren of verwijderen. Soms is een simpel vignet voldoende. Vaker moet je overgaan tot het daadwerkelijk verwijderen van die storende elementen. Een takje weghalen is vaak eenvoudig, een blaadje met een storende kleur ook. Andere keren is het lastiger of ronduit moeilijk. Hoewel het met moderne software steeds eenvoudiger wordt.
Generatief vullen en de gevreesde A.I.
Het is tegenwoordig heel makkelijk geworden om storende elementen uit een foto te verwijderen. Het kopiëren van andere delen uit een foto, clone gereedschappen, en vullen met behoudt van inhoud geven steeds meer mogelijkheden. Nu is er in Generatief Vullen in Photoshop waarmee het kinderlijk eenvoudig is om ongewenste delen uit een foto te verwijderen.
In dit geval gaat het over de kleine storende elementen aan de rand van je foto. Generatief vullen is in dat opzicht niets meer dan een eenvoudige en snelle manier om die kleine dingen die storend werken te verwijderen. In mijn opinie is dit een goede ontwikkeling, waarmee je de foto visueel aantrekkelijker kan maken zonder dingen ook daadwerkelijk te veranderen.
Mocht je jezelf afvragen tot hoever je hiermee mag gaan, dan is het antwoord voor iedereen anders. Denk aan het doel van de foto, de reden waarom je deze gemaakt hebt. Is het slechts een registratie van de plek of het moment, of moet het een aantrekkelijk beeld opleveren dan een plek aan de muur mag hebben.
In het laatste geval is het geen enkel probleem om een takje of blaadje weg te halen, of die ene hoogspanningsmast aan de horizon. Of de voetstappen in de sneeuw of in het zand. Wanneer de foto daarbij prettiger wordt om naar te kijken, is dat prima.
In eerste instantie is het belangrijk om dit zoveel mogelijk tijdens te fotograferen te doen. Let altijd op eventuele storende elementen aan de rand van je foto. Want als je die eenmaal in het oog hebt gekregen, blijf je er naar kijken. Lukt dat uit beeld houden in het veld, dan in dat perfect. Lukt dat niet, doe het dan in de nabewerking.
Hoe je het ook doet, stel voor jezelf een grens tot waar je bereidt bent om dingen uit je beeld te verwijderen. Waar ligt die grens bij jou? Laat het weten in een reactie onder dit bericht.
Goeie tip! Gebeurt me regelmatig tijdens het fotograferen of naderhand thuis dat er dingen storen. Het valt alleen niet altijd mee om de storende elementen te vermijden of weg te halen.
Dat klopt, het is niet altijd direct te zien, of sowieso te vermijden. We kunnen alleen maar ons best doen tijdens het fotograferen. Ik vind het niet zo erg als ik daarna nog een paar dingetjes weg moet poetsen.
Dank je voor je reactie, Liesbeth.
Een heel erg interessant artikel. Persoonlijk vind ik het absoluut toelaatbaar om storende elementen in een foto te verwijderen. Alleen de definitie “storende elementen” is soms moeilijk te bepalen. Voor mij is dat best wel een ‘dingetje’, ik laat dan de nabewerking een paar dagen voor wat het is. Met een frisse blik, kijk je dan ook vaak anders tegen dingen aan. Elementen erbij voegen, gaat m.i. een stap te ver.
De foto even laten liggen laat je inderdaad alles met frisse ogen zien. De emotionele band is dan minder sterk waardoor je objectiever naar de foto kunt kijken.
Bedenk het zo, storend is iets wat negatieve aandacht trekt. Het leidt af van wat je daadwerkelijk wilt laten zien. Springt je oog van het ene punt naar het andere, dan heb je iets dat storend werkt.
Dag Nando,
Ik probeer bewust “storende elementen” uit beeld te houden tijdens het maken van een foto.
Als de mogelijkheden er zijn om de storende elementen te vermijden dan:
. Loop ik wat naar links of rechts,
. De camera wat hoger of lager
. In/uit zoomen
Zelf probeer ik de tijd te nemen voor een foto en een compositie te vinden wat ik graag in mijn foto’s wil zien.
Hoe meer rust in de foto hoe mooier ik dat persoonlijker vind.
Als dit niet “live” lukt dan bewerk in de foto.
groet Marga
Dank je voor je toevoeging, Marga. Dat zoeken naar een compositie is heel goed. Niet te snel op de knop drukken, maar eerst kijken.
Voor mij zou het geen probleem zijn om een klein storend element te laten verdwijnen in de foto. Zolang het maar mijn foto blijft die ik wil zien.Mocht een heel groot storend element zijn dan maak ik de foto niet eens.
Dat doe ik de laatste tijd ook steeds vaker, de foto niet maken. Ik merk wel dat je soms niet te kritische moet worden, anders kom je helemaal niet meer met foto’s terug. 😉
Dank je voor je reactie, Sandra