De herfst is een jaargetijde vol heerlijke kleuren, warm zonlicht en ochtenden met mist en nevels over de velden. Het is misschien wel het ultieme jaargetijde, het moment dat de landschapsfotograaf uit de zomerslaap ontwaakt. De herfst geeft kans om prachtige beelden vast te leggen, in de meeste gevallen vroeg in de ochtend. Dat is het ultieme moment van de dag voor de fotograaf, het moment dat het licht het mooiste is. Je zou bijna vergeten dat je ook tijdens de dag zelf betoverend licht kunt vinden, met het spel van zonlicht en schaduwen.
Geschatte leestijd: 5 minuten
Fotograferen in het midden van de dag, als de zon hoog aan de hemel staat, wordt vaak afgeraden. Het landschap is gevuld met harde schaduwen en felle lichten. Het contrast is hoog, soms erg hoog, waardoor het moeilijk wordt om de belichting goed te krijgen.
Of je belicht op de lichte delen waardoor de schaduwen te donker worden, of je belicht op de donkere delen waardoor de verlichte delen overbelicht raken. Een belichtingstrapje lijkt de oplossing. Erg mooi lijkt dat resultaat nooit te worden want je verliest alle contrast als je niet uitkijkt.
Fotograferen in het bos met zonlicht en schaduwen
Juist in een bos geeft dat grote contrast verschil prachtige mogelijkheden voor het spel tussen zonlicht en de schaduwen. Een speelveld voor de fotograaf dat immer verandert en nooit hetzelfde blijft.
De moderne digitale camera, met zijn ongekend hoog dynamische bereik van 12 stops of meer, geeft de fotograaf mogelijkheden om ook zonder belichtingstrapjes het spel van licht en donker vast te leggen. Met een uitgekiende belichting heeft het digitale bestand voldoende speelruimte om details in het donkere deel te behouden.
Je kunt de schaduwen zelfs een klein beetje oplichten. Maar niet teveel, want juist het contrast tussen licht en donker moet in de foto zichtbaar blijven. Precies zoals we het in het bos aantroffen toen de foto gemaakt werd.
Hou contrast en laat licht licht, en donker donker
Het spel van zonlicht en schaduwen laat bladeren in een eigen licht stralen. Of het blad nu nog groen is, of gekleurd door de herfst, het licht helemaal op in de duisternis van het bos. Juist dat contrast laat het blad of de bladeren los komen van de achtergrond.
Gebruik een polarisatiefilter om de kleur te behouden, want het blad kan het licht reflecteren waardoor het niet langer groen, bruin, geel of rood zal zijn. Zeker als er nog vocht in het bos is, en de bladeren glinsteren, is een polarisatiefilter onmisbaar.
Fotograferen in het bos is altijd moeilijk. Groothoek betekent vaak dat er teveel op de foto komt zodat het duidelijk onderwerp ontbreekt. Gebruik daarom langere brandpunten om een onderwerp te isoleren uit de omgeving zonder dat het gevoel van een bos verloren gaat. Het zonlicht dat door de bomen dringt maar dit alleen maar makkelijker. Mits je onderwerp ook daadwerkelijk verlicht wordt.
Heb je iets gevonden dat nog even in schaduw gehuld is, wacht dan even tot het licht erop valt. Het geeft je dan meteen de gelegenheid om te genieten van een heerlijk zonnige dag in het bos.
Apparatuur
- Nikon D500
- AF-S Nikkor 16-80mm f/2,8-4E ED VR
- AF-S Nikkor 70-200mm f/4G ED VR
- Haida 100 Series PROII MC C-POL polarisatiefilter
Met dank aan Cameraland.nl voor het beschikbaar stellen van camera en objectieven
Ben je op zoek naar fotografie apparatuur? Overweeg dan om de aanschaf via mijn site bij Cameraland.nl te doen. Ik krijg daarvoor een kleine commissie waarmee ik mijn website kan bekostigen.
http://www.cameraland.nl
Overweeg je om filters te kopen, kies dan bij voorkeur voor het merk Haida. Je kunt deze filters via deze website verkrijgen in mijn webwinkel. De filters worden geleverd via de importeur Omnifoto.nl
Ga direct naar de webwinkel voor Haida filters
Nogmaals bedankt voor de info. Wat u zegt klopt volledig. Zelf werk ik ook meestal met diafragma voorkeuze. De meerwaarde is het gebruik van een statief of niet. Lage sluitertijden gaan bij mij niet meer wanneer ik uit de hand moet fotograferen. Heeft te maken met leeftijd.
Aah, nu snap ik de vraag naar sluitertijden. Fotograferen in een bos, hoe fel de zon ook schijnt, kan inderdaad leiden tot flink lange sluitertijden. Die zijn vaak nog wel enigszins haalbaar omdat je vaak een tot twee stops moet onderbelichten. Het is zeker belangrijk om daar op te letten. Deze foto’s zijn allemaal zonder statief gemaakt. Zoals je ziet varieert de ISO waarde tussen de 100 en 800. Normaal gesproken zet ik de camera in deze situaties snel op auto-ISO om te voorkomen dat de sluitertijd te lang wordt. Maar nu heb ik deze zelf ingesteld, puur om de… Lees verder »
Bedankt voor de info bij de foto’s. Kunnen jullie ook vertellen met welke sluitersnelheid de foto’s genomen zijn?
Hallo Marc,
Sluitertijd is bij dit soort foto’s niet belangrijk. Want zeg nu zelf, maakt het enig verschil wanneer de foto met 1/1000sec is gemaakt of met 1/30sec. Ik fotografeer in diafragma voorkeuze, wat betekent dat de camera de sluitertijd voor mij instelt.
Is de sluitertijd wel belangrijk dan ga je natuurlijk heel anders om met je belichtingsinstelling.
Ik som de sluitertijden even op voor je, in volgorde van de foto’s in het blog: 1/50 – 1/40 – 1/500 – 1/25 – 1/20 – 1/50
Ik ben benieuwd wat voor meerwaarde je de sluitertijd in deze vindt.
Mijn emoticon kwam niet door. Was een 😉
Maakt zeker niet uit welk merk, maar ben wel.Nikonfan 🙂
Weer een mooi geschreven artikel met een heldere uitleg over de do’s & don’ts en fraaie ‘ondersteunende’ beelden.
Dank je wel, Peter
Inderdaad, zoals altijd mooie foto’s en heldere uitleg.
Alleen… Ik dacht dat je Canon en soms Fujifilm gebruikte?
Wat ik gelezen heb, was het leen/test apparatuur. Nando zal niet overstappen met zoveel lenzen
Je hebt helemaal gelijk, Peter. Ik gebruik Canon en Fuji. Maar in dit geval heb ik deze Nikon even in gebruik voor een review.
Zoals Miek het al zegt: ik heb zoveel spullen dat het veel te kostbaar is om over te stappen, als ik dat al zou willen. Ik heb echter nog lang geen reden gezien om dat te doen/ 🙂
Je hebt weer een sprookjesachtige sfeer tussen licht en donker vastgelegd Nando.
Zoals altijd verzorgd, en zonder geheimen verteld.
En ook nog met Nikonspullen.
Ik voel me helemaal thuis
Dankjewel.
Groetjes
Miek
Camera merk maakt niets uit, dat merk ik nu aan den lijve. Dank je voor je reactie 🙂