Creatief gebruik van meerdere grijsverloopfilters

Met grijsverloopfilters is het mogelijk om lichte delen in een foto donkerder te maken. Hierdoor kan voorkomen worden dat je een overbelichte lucht hebt, of een te donkere voorgrond. Maar als de voorgrond vervolgens te licht wordt ten opzichte van de lucht, dan is het niet realistisch meer. Door creatief gebruik van meerdere grijsverloopfilters kan dit soms voorkomen worden.

Geschatte leestijd: 6 minuten

Met het Haida 3 stops reverse gradient is voorkomen dat de bomenrij op de horizon te donker is geworden. Alleen is de voorgrond en de reflectie nu erg licht vergeleken met de lucht. Hierdoor is de balans weg. Maak creatief gebruik van meerdere grijsverloopfilters — Met het Haida 3 stops reverse grijsverloopfilter is voorkomen dat de bomenrij op de horizon te donker is geworden. Alleen is de voorgrond en de reflectie nu erg licht vergeleken met de lucht. Hierdoor is de balans weg.

Ik had het plan opgepakt om een zonsondergang te fotograferen, bij mij om de hoek, bij een visvijver. Er waren prachtige wolken en ik had het zo uitgekiend, dat het zonnetje nog net tussen de bomen door scheen. De vijver zorgde voor een fijne reflectie in het water.

Om te voorkomen dat de voorgrond te donker zou worden bij het instellen van de belichting op de lucht, heb ik het Haida reverse 3 stops gradient filter gebruikt. Dit zou helpen om het dynamisch bereik binnen de grenzen van mijn camera te brengen.

Een reverse grijsverloopfilter heeft een hard verloop in het midden, om vervolgens zachtjes te verlopen naar de bovenrand. Zodoende wordt er bij de horizon het meeste licht tegengehouden, en verder naar de bovenzijde minder.

Kijk ook naar mijn lezing over systeemfilters
speciaal voor fotoclubs, verenigingen en fotogroepen
De lezing Fotograferen met Systeemfilters

Balans is belangrijk bij het gebruik van grijsverloopfilters

Het is belangrijk om balans van je belichting te vinden wanneer je gebruik gaat maken van grijsverloopfilters. In feite moet je dat altijd doen, maar met filters is het eenvoudig om die balans te verliezen. Wanneer je te veel licht aan de bovenzijde tegen houdt, zal het onderste deel van de foto heel snel weer te licht worden.

Deze balans wordt vaak ook verstoord wanneer er water in de foto is. Door aan de bovenzijde licht tegen te houden, wordt de lucht donkerder dan de reflectie in het water. En dat terwijl normaal gesproken een reflectie in werkelijkheid altijd donkerder is. Maar ook de begroeiing in de voorgrond is onnatuurlijk licht. Geen filter is ook geen oplossing, want dan zal de bomenrand weer te donker zijn.

Er is gelukkig een eenvoudige oplossing voor. Door een tweede grijsverloopfilter ondersteboven in de filterhouder te plaatsen, is het mogelijk om de voorgrond donkerder te maken zonder dat dit het midden van de foto beïnvloed. Door het filter goed te positioneren, krijg je een hele fijne balans in de belichting van de foto.

Een reklame boodschap

Zie het verschil. Links is de foto met alleen het reverse grijsverloopfilter, rechts met een omgekeerd hard grijsverloopfilter erbij. De balans in de belichting is beter.

Wees niet bang om meerdere grijsverloopfilters samen te gebruiken

Door een tweede grijsverloopfilter te gebruiken voor de voorgrond, is de balans met betrekking tot de belichting in de foto veel beter geworden. In dit geval heb ik naast het Haida reverse 0,9GND filter ook een Haida hard 0,9GND filter gebruikt, die dan ondersteboven in de houder geschoven is.

De Haida M10 houder met de twee gradient filters (links reverse 0,9GND, rechts hard 0,9GND), en hoe ze in de houder zitten. Dit is creatief gebruik van meerdere grijsverloopfilters — De Haida M10 houder met de twee grijsverloopfilters (links reverse 0,9GND, rechts hard 0,9GND), en hoe ze in de houder zitten. De lichte band is de plek van de horizon.

Door de grijsverloopfilters op deze manier te plaatsen, heb ik ervoor gezorgd dat er alleen op de horizon geen licht tegengehouden wordt. Hoewel ik in dit geval een reverse grijsverloopfilter en een hard grijsverloopfilter gebruikt heb, kun je dit natuurlijk met elke type grijsverloopfilter doen, en bovendien elke type onderling combineren. Denk daarbij ook aan combinaties van soft en medium grijsverloopfilters.

Je zou dit natuurlijk ook in de nabewerking kunnen corrigeren, net zoals elk gebruik van een grijsverloopfilter geïmiteerd kan worden. Maar door gebruik te maken van filters kan het bewerken van een foto eenvoudiger worden. Ik vind het bovendien prettiger om het eindresultaat zoveel mogelijk op de locatie te bereiken, dan dat dit later in de nabewerking moet gebeuren. Zeker als die nabewerking moeilijk of lastig wordt.

De belichting is beter in balans door het gebruik van twee grijsverloopfilters. Zo wordt de nabewerking een stuk eenvoudiger. Dit is creatief gebruik van meerdere grijsverloopfilters — De belichting is beter in balans door het gebruik van twee grijsverloopfilters. Zo wordt de nabewerking een stuk eenvoudiger.

Hoe zit het met de flare in de foto?

Het zal opgevallen zijn dat de foto met twee grijsverloopfilters een flare vertoond, en de foto met één enkel grijsverloopfilter niet. Dit is iets om altijd in het oog te houden. Meerdere filters tegelijkertijd gebruiken kan het risico op flares in de foto vergroten, zeker wanneer er een felle zon in beeld is. De flares die ontstaan, zijn vaak op een heel eenvoudige manier weg werken. Gewoon door je vinger te gebruiken.

Door de felle lichtbron af te schermen zal de flare verdwenen zijn. Combineer beide foto's in Photoshop, en je poetst heel eenvoudig alle lichtreflecties uit je foto. — Door de felle lichtbron af te schermen zal de flare verdwenen zijn. Combineer beide foto’s in Photoshop, en je poetst heel eenvoudig alle lichtreflecties uit je foto.

Lees meer details over de werkwijze met de vinger in mijn blogbericht:
https://www.nandoonline.com/flares-voorkomen/