De komeet C/2011 L4 Panstarrs

Vorig jaar hoorde ik al de berichten over de twee kometen die dit jaar zichtbaar worden aan de Noordelijke hemel. De eerste is de komeet C/2011 L4 Panstarrs. Halsreikend heb ik uitgekeken naar het moment dat deze komeet boven de horizon zou verschijnen. Gisteren was het dan zover: het eerste moment dat het spotten van dit hemelobject redelijk mogelijk was.

Op 12 maart was het ideaal om de komeet te vinden omdat de (extreem) dunne maansikkel er erg dichtbij stond. Maar de dag begon met bijzonder veel sneeuw uit een erg bewolkte lucht. Wonderlijk genoeg klaarde het ‘s-avonds vrijwel helemaal op. Onverwacht hadden we een goede kans om de komeet te vinden. Maar 12 maart was ook de datum dat ik mijn lezing ‘In and Out the Twilight Zone‘ gaf aan de fotoclub in St. Oedenrode. We hadden weinig tijd om de komeet te vinden, laat staan fotograferen.

Onderweg naar St. Oedenrode hebben we een plekje tussen de weilanden gezocht met een goed of redelijk uitzicht op de Westelijke hemel. Maar hoe goed we ook zochten: geen Maan te zien, en dus geen komeet. Het probleem was ook dat we niet goed wisten hoe helder de komeet was.

Wel de maan, maar niet de komeet C/2011 L4 Panstarrs

Na thuiskomst bleek bij het bekijken van de foto’s dat ik onbewust toch de Maan op de foto gezet had (1% verlicht). Maar hoe goed ik ook gezocht heb op de foto, de komeet is niet te vinden. Zou deze dan helemaal overstraald worden door de rode en vooral lichte hemel? Of zit de komeet verborgen achter die ene strook wolken? Ik kon er slechts naar raden.

Natuurlijk heb ik een nieuwe poging ondernomen. Dit keer aan het Starven op de Strabrechtse Heide, waar ik de laatste maanden met regelmaat de zonsondergang en schemering heb gefotografeerd. Er is een mooi vrij uitzicht op de horizon zonder veel obstakels. Een ideale plek voor een nieuwe poging om de komeet op de foto te zetten.

Elke dag wordt het moeilijker om de komeet aan de hemel te vinden. De Maan is nu een stuk verder naar boven geschoven waardoor de oriëntatie lastiger wordt. Maar helaas, deze avond speelden de wolken parten. Hoewel de Maan goed zichtbaar werd, bleef de komeet Panstarrs verborgen, soms achter de wolken, soms in het heldere schemerlicht.

Een timelapse

Ik heb die avond ook een poging ondernomen om mijn eerste echte time-lapse (8 fps) te maken. Het is een probeersel waarin duidelijk te zien is hoe de wolken boven de horizon door schoven, nèt waar de komeet te vinden moet zijn.

Thuis lukte het eindelijk om de plek te vinden waar de komeet zichtbaar is. Maar dan ook ternauwernood  Ik heb met behulp van een kaart moeten zoeken. Het laat duidelijk zien dat de komeet op dit moment nog niet echt met het blote oog te vinden of zien is.  

In de onderstaande foto heb ik het deel waar de komeet te vinden is uitvergroot en het contrast bijgesteld. Erg sensationeel is het niet, maar de voldoening dat de komeet op de foto staat is groot. Zelfs de (uiterst zwakke) staart is te onderscheiden.

De komende maand zal de komeet steeds langer zichtbaar zijn, maar tegelijkertijd ook zwakker worden. Hoe het waarnemen zal worden is afwachten. Ik zal in ieder geval nog meer pogingen wagen om de komeet goed op de foto te zetten. De bovenstaande foto is met 95mm brandpunt gemaakt. Ik zal zeker 200mm of zelfs 400mm moeten gebruiken om dit ding goed herkenbaar te maken. Ondertussen kijk ik uit naar het najaar als de volgende komeet zichtbaar zal zijn: C/2012 S1 ISON. De voorspellingen zijn goed.

UPDATE

Dankzij de opmerkzaamheid van een kennis op Twitter blijkt in de foto van 12 maart de komeet toch zichtbaar te zijn. Helemaal links bovenin. In de onderstaande foto heb ik het deel vergroot en met een groter contrast.
Het laat nogmaals zien hoe moeilijk of onmogelijk Panstarrs met het blote oog te vinden. Misschien was het iets later wel makkelijker geweest, maar de fotoclub kon ik natuurlijk niet laten wachten.