Normaal gesproken wil je dat een foto scherp en onbewogen is. Je kiest daarvoor de juiste sluitertijd, het meest geschikte diafragma, en je gebruikt een statief als het nodig is. Je kunt echter ook een bewust bewogen foto maken. Ik heb gemerkt dat dit moeilijker is dan verwacht.
Estimated reading time: 6 minuten
Een foto met bewegingsonscherpte maken is niet moeilijk. Kies een bewust een langere sluitertijd en je hebt bijna gegarandeerd een bewogen foto. In de meeste gevallen is een dergelijke foto mislukt. Ik gooi deze dan ook bijna altijd weg. Daarom gebruik ik ook altijd een statief als er risico is op het niet stil kunnen houden van de camera.
ICM fotografie
Je kunt echter ook bewust beweging in de foto brengen. Dit heeft de naam Intentional Camera Movement, afgekort ICM fotografie. Dit is een techniek waarbij je de camera bewust beweegt tijdens de belichting.
Dit is volgens mij de meest voorkomende ‘simpele’ ICM fotografie die je tegenkomt.
Ik zie tegenwoordig veel experimenten met dit soort fotografie voorbij komen, met name op social media. In de meeste gevallen is het simpelweg niet mooi, alsof er ondoordacht maar wat bewogen wordt met de camera in de hoop dat het zogenaamd artistiek is. Maar ik zag een tijd geleden enkele beelden van Stuart Graham op Facebook die ik wel heel mooi vond. Dat bracht me ertoe om me er meer in te verdiepen.
Bewegen met de beweging
Simpelweg een camera bewegen tijdens het belichten levert zelden een goed resultaat op. Dat heb ik al snel gemerkt. De simpele verticaal bewogen beelden van een berkenbos is in de richting van wat het zou kunnen zijn: de beweging afgestemd op de verticale stammen van de bomen.
Het wordt pas interessant om gebruik te maken van de dynamiek van de omgeving. De truc is om de beweging van de camera daarop af te stemmen. Met name de beweging van de branding aan zee is wat mij heel erg aantrekt. De beweging van de camera versterkt daarbij de dynamiek van het landschap.
Ik heb 0,3 sec belicht en uit de hand gefotografeerd.
In de bovenstaande foto’s heb ik slechts simpele bewegingen gebruikt, maar wel rekening gehouden met de bewegingen van het onderwerp. Het is niet iets wat je even doet, en zelden slaagt het de eerste poging al. Een goede uitvoering van een bewust bewogen foto is moeilijker dan ik dacht en het vergt een goed oog voor beweging. In feite is het veel en veel moeilijker dan een scherpe foto maken.
Combineren met andere technieken
Alleen beweging in beeld brengen is mooi, maar er zijn nog andere technieken die goed werken met een bewust bewogen foto. Meervoudige belichtingen levert in combinatie met de bewust bewogen foto heel veel mogelijkheden op. Ik heb deze manier van fotografie uitgeprobeerd met een berkenbos.
Het voordeel van meervoudige belichtingen is de mogelijkheid om de herkenbaarheid van je onderwerp te garanderen. Dit kan in veel gevallen belangrijk zijn. Een foto met alleen beweging zegt vaak niet erg veel en ik raak er vaak snel op uitgekeken.
Je houdt er van, of niet
De bewust bewogen foto is moeilijker dan een gewone scherpe foto maken. Er is namelijk een extra factor waar je ook weer rekening mee moet houden: de beweging. Simpelweg de camera op en neer of heen en weer bewegen tijdens het belichten is niet de manier.
Het is goed kijken naar de bestaande beweging, al dan niet echt aanwezig in het landschap. Daar moet de beweging van de camera op afgestemd worden. Je moet nadenken over de hoeveelheid beweging, en in welke richting. Je moet rekening houden met storende objecten, en nog veel meer.
Ik dacht dat ik er niet van hield, maar dat was vanwege de vaak tegenvallende beelden die ik zo vaak voorbij heb zie komen. Het ziet er te vaak gekunsteld uit, en dat vind ik niet mooi. Maar goed uitgevoerd levert het prachtige resultaten op. Of mijn foto’s daartoe behoren, of gaan behoren, dat weet ik nog niet. Je houdt er van, of niet.
Wat vind jij van dit soort foto’s? Hou je er van, of niet? Of ligt het aan de uitvoering van de ICM techniek. Laat het weten in een reactie onder dit bericht. Ik ben heel benieuwd naar je mening.
Hallo nando, De foto’s die je hier laat zien spreken me zeker aan. Ik vind het zelf ook leuk om met deze techniek te experimenteren, maar zie het dan meer als een kunstwerkje dan als een foto. Voor mij hoeft er dan ook niet altijd herkenning in te zitten. Het is een beetje als impressionisme bij de schilderkunst. Het is een stapje in een andere richting dan de fotografie waarbij het beeld een weergave is van wat je ziet. Maar ook hierbij is compositie en lichtverdeling van belang. En die kennis kan dan mooi meegenomen worden. Een leuk artikel, dank… Lees verder »
Hallo Nando,
Het zijn net schilderijen geworden, soort spanning maar dan alles bewogen.
Leuk om dat eens te proberen
Groet Ben
Hallo Nando,
kleine correctie. De I van ICM staat voor Intentional (bewust). En een tip, Andrew S. Gray fotografeert landschappen met ICM. En ze zien er heel anders (mooier of niet mooier, dat is persoonlijk) uit dan de standaard ICM-foto’s. Je vindt hem op https://andrewsgray.photography/ (Engelstalig).
Enjoy, Robbert
Mooi verhaal en foto’s. Inderdaad wordt dit steeds meer gedaan. De foto’s met een dubbele belichting hebben dan mijn voorkeur. Ik ga er ook maar eens mee aan de slag. Het zal veel oefenen worden. Klopt het een lange sluitertijd, ISO laag? Diafragma open? Dank je wel.
Dubbele belichtingen is een heel andere techniek, maar de combinatie kan mooie resultaten opleveren. Over je vraag voor belichtingsinstellingen: je wilt een specifieke sluitertijd bereiken, dus je stelt je ISO en diafragma zo in dat dit die sluitertijd oplevert.
Ik heb er nog weinig mee geoefend, maar vindt het een mooie techniek. Je bent als het ware aan het “schilderen” met je camera. De beelden zijn feeëriek, romantisch en geven rust. Leuk artikel Nando en absoluut een workshop waard;)
Voor er een workshop zou kunnen komen, moet ik eerst zelf veel oefenen 😉
Ik hou er van Nando , ben er al een tijd mee bezig en het is inderdaad moeilijk
om er iets interessants van te maken.
Bedenk het zo, René: het is een goede reden om veel te fotograferen. 🙂
Hey Nando. Ook ik heb in september aan de opaalkust wat geëxperimenteerd met ICM na een leuke workshop op texel daarover met Andrea Luikx. Zo leuk om te doen, maar zo moeilijk ook! En zie nu idd steeds meer in combi met meervoudige belichting. Fascineert me. Wil me ook daar eens in verdiepen. Foto met de bewegingen in de branding is gaaf
Ik had inderdaad wat foto’s van je voorbij zien komen op Facebook. Als iets moeilijk is, is het een mooie uitdaging, toch? 🙂
Mooi subti gedaan Nando.
Ben er zo nu en dan mee bezig maar dan meer toevallig als de situatie zich er voor leent. Je beweegt al snel te veel en dan wordt het een drukke boel.
Maar je als je dat zelf mooi vindt is t oke toch?
Ik zal t wat subtieler gaan toepassen.
Je hebt helemaal gelijk, Rob. Als je het zelf mooi vindt is het goed.
Ik ben zelf ook bezig met ICM. Dat moet je niet doen voor de ‘likes’ heb ik gemerkt. Zoals je zegt….een goede ICM foto maken is razend moeilijk. Voeg daar het element van meervoudige in camera belichting aan toe en je kunt bijkans opnieuw leren fotograferen. Ik vind het zelf erg lastig en moet nog veel leren, maar ik zie dat jij het spelletje aardig door hebt. Prachtige resultaten Nando!
Dank je wel, Richard. Ik merk dat veel fotografen er momenteel mee aan de slag zijn gegaan. Het lijkt populair te worden.
Interessant artikel en ik ben het met je eens dat het voorzichtig moet toegepast worden. Waar ik informatie over zoek is een andere manier van onscherpte: een onscherp element in een foto die verder mooi scherp is.
Dat betekent dat je het tegenovergestelde bedoelt van wat normaal gedaan wordt. Normaal is het een extreem kleine scherptediepte waarin alles onscherp is met een klein deel scherp. Jij bedoelt dus alles scherp met één ding onscherp?
Ik zit te denken hoe je dat zou kunnen omdraaien.
Neem bijvoorbeeld een foto van een man die de trap opgaat. Met een iets langere sluitingstijd (en een statief) hoe je de trap scherp maar de man wordt onscherp. Ik wil het toepassen in mijn straatfotografie dus het statief blijft thuis.
Nu begrijp ik wat je bedoelt. Het is een leuke vorm van fotografie die mooie resultaten kan opleveren. Zie hier een voorbeeld.