Fotograferen van bewegend water

Water is altijd in beweging. Die dynamiek maakt het heel aantrekkelijk om te fotograferen, natuurlijk met filters. Maar het fotograferen van bewegend water kan ook anders. Het gaat dan niet over lange sluitertijden gebruiken, maar over een creatieve manier om de dynamiek vast te leggen.

Estimated reading time: 8 minuten

Het eerste waar je aan denkt bij het fotograferen van bewegend water is lange sluitertijden. En inderdaad, met behulp van grijsfilters is het eenvoudig om je sluitertijd langer te maken, zelfs als het in de volle zon is. Pas echter op, want wanneer je blindelings een donker grijsfilter kiest kan die beweging van het water niet meer te zien zijn.

De sluitertijd voor het fotograferen van bewegend water

Een extreem lange sluitertijd kiezen is mogelijk, en het kan een heel mooi resultaat opleveren. Maar het is niet langer het fotograferen van bewegend water. In tegendeel, je haalt alle beweging juist weg uit het water. Daarvoor in de plaats is het verstandig om juist kortere lange sluitertijden te kiezen.

Welke sluitertijden je voor het fotograferen van bewegend water moet kiezen hangt af van de hoeveelheid beweging er is. Als je weet welke sluitertijd nodig is, kan je het juiste grijsfilter kiezen. Zo zet je grijsfilters in om het gewenste resultaat te behalen in plaats van een resultaat krijgen door een grijsfilter te gebruiken. Het geeft controle over het fotograferen van bewegend water.

Bewegend water op een andere manier

Het is ook mogelijk om het fotograferen van bewegend water op een heel andere manier aan te pakken. Dat vergt wel de overstap op creatieve technieken om dat te bereiken. Je raadt het al, dit is Intentional Camera Movement, afgekort ICM-fotografie. Hou je daar niet van, blijf dan toch even hangen om de resultaten te zien die ik bereikt heb bij het fotograferen van bewegend water.

Het fotograferen van bewegend water met ICM-technieken vereist veel creativiteit en vooral ook veel uitproberen. Je moet kijken naar de beweging van het water en daarop anticiperen. Hoewel de bewust bewogen foto eenvoudig lijkt, is het moeilijker dan een foto die geen onscherpte heeft. Er moet namelijk ook nog rekening gehouden worden met de beweging van je onderwerp. Zomaar wat bewegen levert zelden of nooit een mooi resultaat op.

Ik ben geïnspireerd geraakt door de fotograaf Stuart Graham, wiens seascapes ik bewonder. Zijn website is https://www.stugrahamphotography.co.uk/ en het is de moeite van een bezoek waard.

Gebruik van ICM aan zee

Fotograferen in de branding is perfect voor ICM-technieken. Zorg voor laarzen, want je zal zeker overspoeld worden door golven. Kijk naar de beweging van het water en stem daar je beweging op af. Gebruik een sluitertijd die het gewenste resultaat oplevert. Dat kan een halve seconde zijn, of twee seconden. Een statief heb je niet nodig.

Inkomend tij is het meest spannend, en geeft de grootste dynamiek. Kijk waar golven op elkaar botsen en zoek naar patronen. Loop er tijdens de belichting langs, of beweeg de camera mee met de golf. Het is net zoiets als panning-technieken voor actiefotografie. Op deze manier fotograferen van bewegend water is het beste met bewolking, zodat je geen last hebt van de zon.

De juiste sluitertijd bereiken

Als je weet welke sluitertijd je nodig hebt, weet je welk filter je moet gebruiken. Ik heb gemerkt dat een 3-stops of 6-stops grijsfilter heel goed werkt. Een 10-stops geeft vaak een te lange sluitertijd. Speel dan met de ISO en het diafragma om de juiste sluitertijd te bereiken. Het is niet nodig om rekening te houden met scherptediepte, want dat is van ondergeschikt belang. Pas echter op met een diafragma dat in de buurt van f/16 of f/22 komt. Je ziet dan al snel de stofjes op de sensor terug in de foto.

Kies één filter en hou het daarbij. Zorg dat het stevig op het objectief zit, zodat je het niet verliest tijdens het heen en weer lopen. Een fototas of rugzak zit alleen maar in de weg, en meestal is een 24-105mm objectief een goede keuze. Gebruikers van APS-C en M42 camera’s moeten dit even omrekenen met de cropfactor om een vergelijkbare beeldhoek te krijgen.

Maak veel foto’s

Het is goed om bij het fotograferen van bewegend water de camera op continu opnamen te zetten. Maak korte series foto’s van elke beweging. Blijf je drie seconden continu fotograferen levert dat met één seconde belichtingstijd maar drie foto’s op, zelfs als je camera op 10 beelden per seconde ingesteld staat. Per keer heb je dus niet zo heel veel foto’s.

Autofocus heb je niet direct nodig, hoewel scherpstellen wel belangrijk is. Gebruik het liefst de back-button focus; je weet wel, de AF-ON knop, zodat je niet elke keer het objectief op manual focus hoeft te zetten. Dat werkt flexibel en snel. Een foto met een verkeerde scherpstelling valt direct op, zelfs met alle bewegingsonscherpte in de foto.

Je zal bij het op deze manier fotograferen van bewegend water waarschijnlijk veel tegenvallende resultaten hebben, vooral de eerste keren. Dat is niet erg, want je moet leren kijken en anticiperen. Je moet de golven leren lezen, en weten welke sluitertijd bij welke snelheid het beste werkt. Zelfs als je honderden foto’s maakt, en er zit nét die ene bij, dan is het geslaagd. Hoe vaker je het doet, hoe meer geslaagde beelden je zal krijgen.

Een laatste tip

Je bent aan zee, het waait waarschijnlijk. De golven kunnen wild zijn, en je plast er doorheen met je laarzen. Misschien regent het een drup. Tijdens het fotograferen van bewegend water is de kans groot dat er waterspetters op je camera en objectief komen. Neem daarom een theedoek mee zodat je snel en efficiënt die druppels eraf kan vegen, zeker van je objectief of het filter dat erop zit. Ben je huiverig voor je apparatuur en al dat (zoute) water? Zorg dan voor een regenhoes voor je camera.