Fotograferen van een regenboog

De regenboog is toch wel een van de mooiste lichteffecten die we kunnen zien. Het gebroken licht door ontelbare regendruppels, vaak tegen een donkere, dreigende lucht, is prachtig om te zien. Het fotograferen van een regenboog is niet erg moeilijk. Maar wil je goed voorbereid op pad, dan is dit artikel voor jou bestemd.

Geschatte leestijd: 10 minuten

Als de regenboog verschijnt is die altijd tegenover de zon te zien, met andere woorden; je moet de zon achter je hebben.  Als je dan een foto maakt, is de kans groot dat je eigen schaduw ook op de foto staat. Hoe lager de zon aan de horizon staat, hoe hoger de regenboog aan de hemel te vinden is.

Onder de regenboog

Onder de regenboog is de lucht vaak lichter van tint dan de lucht buiten de boog, en als je geluk hebt kun je de regen zien vallen, als vegen in de lucht. De regendruppels zijn ook bepalend voor de intensiteit van de regenboog. Hoe groter de druppels, hoe feller de regenboog zal zijn. Maar dit zal ook voor veel smallere kleurbanen zorgen. Als de druppels kleiner en kleiner worden, zal de regenboog uiteindelijk veranderen in een nagenoeg kleurloze (of witte) mistboog.

Een regenboog is zelden alleen. Vaak is er een tweede regenboog te zien, hoog boven de eerste felle boog. Maar wist je ook dat de kleurvolgorde van die tweede regenboog altijd tegenovergesteld is als de eerste? Let maar eens op, in plaats van rood, geel, groen, blauw – van buiten naar binnen gezien – zal de tweede regenboog blauw, groen, geel en rood zijn.

Een ronde regenboog

Zoals de naam al zegt, de regenboog is een boog. Toch is dit niet altijd zo. We zien een boog omdat de grond in de weg zit. Zouden we hoog in de lucht zijn, ver van de grond verwijderd, dan zal de boog een cirkel worden; een cirkelvormige regenboog. Helaas heb ik niet zelf nog nooit gezien, behalve op foto’s. Maar als je hoog in de bergen bent, en neer kijkt op een dal, dan zou je in theorie een ronde regenboog kunnen treffen, mits de zon hoog genoeg aan de hemel staat en het beneden in het dal regent. Dat zijn nogal wat voorwaarden, en dat is precies de reden dat een ronde, cirkelvormige regenboog heel erg zeldzaam is.

Wie wel eens bij een waterval is geweest, of op een zonnige zomerdag door weilanden rijdt waar water gesproeid wordt, of met een tuinslang in de eigen tuin bezig is, of bij een fontein staat, weet dat op die plekken ook een regenboog kan verschijnen. Ook dan is het belangrijk voor het zien en fotograferen van een regenboog dat je met de rug naar de zon staat. Zo is het mogelijk om onder elke zonnige omstandigheid een regenboog te treffen.

En wie weet ben je ooit een keer op een donkere plek met volle maan (geweest). Zijn de omstandigheden dan goed, dan kan zelfs ‘s-nachts een regenboog te zien zijn. In dat geval wordt het een “maanboog” genoemd.

Verwijder de regenboog met een polarisatiefilter

Wist je dat het mogelijk is om met een polarisatiefilter de regenboog helemaal te laten verdwijnen? Het is een kwestie van het polarisatiefilter in de juiste stand roteren. Dan zou je ook verwachten dat het mogelijk is om de regenboog juist beter zichtbaar te laten worden door de polarisatie in tegenovergestelde richting te roteren, maar dit is volgens mij niet mogelijk. Je hebt immers “geen polarisatie” waarbij je de regenboog ziet, of “wel polarisatie” waarbij de regenboog niet meer zichtbaar is. Althans, zo heb ik het tot dusver ervaren.

Als het anders is hoor ik dat graag in een reactie. Maar ja, wanneer er een regenboog zichtbaar is wil je die natuurlijk wel op de foto, dus kun je het polarisatiefilter net zo goed thuis laten.

Een regenboog in het dal bij Heiligenblut in de Hoge Tauern in Oostenrijk. (Sony A9 + FE16-35 @ 35mm | ISO400 | f/11 | 1/800 – Polarisatiefilter tot minimale polarisatie geroteerd)

Regenboog als achtergrond onderwerp

Bij het fotograferen van een regenboog is het natuurlijk mooi om deze indien mogelijk volledig in beeld te krijgen. Zorg dan wel voor een flinke groothoek, zeker bij een laagstaande zon. Een groothoek van 16mm (op fullframe) kan dan zelfs nog te weinig zijn. Een oplossing is natuurlijk een panorama.

Vergeet ook niet zo nu en dan een langer brandpunt te kiezen, want het fotograferen van een landschap mèt regenboog kan net zo mooi zijn dan het fotograferen van alleen een regenboog. Soms zelfs mooier.

Wees op tijd

Tref je een regenboog, zorg dan dat je snel bent want het kan zo voorbij zijn. Of zorg dat je even blijft wachten, ook al heb je de foto al gemaakt, want de regenboog kan plotseling feller worden. Maak altijd snel een foto en kijk dan vervolgens op je gemak wat je nog meer kunt fotograferen met de regenboog mooi passend in een compositie.

En toch, hoe vaak je ook een spannende compositie weet te maken, een eenvoudige maar prachtige foto waar de regenboog zelf als onderwerp fungeert is ook een lust voor het oog. Wat mij betreft mag er voor en na elke regenbui een prachtige regenboog aan de hemel verschijnen. Hoewel, misschien is dan het bijzondere er snel vanaf.