Herfst en winter is de tijd voor sterrenfoto’s

Als zomer is voorbij is, volgt de herfst. Dan wordt ook de klok weer verzet. Voor we het weten is de tijd aangebroken dat we in het donker naar het werk moeten, en in het donker weer thuis komen. Het is een tijd dat we weinig (overdags) kunnen fotograferen want de dagen zijn kort en donker. Maar niet getreurd. Herfst en winter is de tijd voor sterrenfoto’s.

Geschatte leestijd: 7 minuten

Als de regen is gestopt kunnen we ons volledig op nachtfotografie concentreren. De hemel is bovendien fris en helder geworden. Dan kunnen we genieten van de prachtige sterrenhemel, met als grote eyecatcher de sterrenbeelden Orion en Stier. Het mooiste van alles is, dat het niet eens echt nachtwerk wordt als we gaan fotograferen. Na het avondeten erop uit, en ruim voor middernacht weer terug. Mooi toch?

Astrofotografie met een gewone telelens

Herfst en winter is niet alleen de tijd voor sterrenfoto’s. Het is ook de tijd om de sterrenbeelden Orion en Stier weer te fotograferen. Orion biedt de (beginnende) astrofotograaf bovendien een mooie gelegenheid om de beroemde Orionnevel op de foto te zetten. Je hebt er niets meer dan 50mm brandpunt voor nodig, of desgewenst iets meer tele. Ook de Pleiaden in het sterrenbeeld Stier of de Andromedanevel, de ‘nevel’ in het gelijknamige sterrenbeeld, zijn dankbare onderwerpen die uitdagend zijn.

En dan is er natuurlijk de Melkweg die op donkere plekken met het blote oog te zien is en natuurlijk een mooi onderwerp is om te fotograferen. Volg de links in de tekst om er meer over te weten te komen.

Sterrensporen fotograferen

Herfst en winter is ook de perfecte tijd voor een andere variant op sterrenfoto’s. Dit zijn de sterrensporen. Dat kan in een landelijke omgeving of aan de rand van een natuurgebied, maar ook in stedelijke omgevingen. Eén ding is daarbij aan te raden. Kies een mooie voorgrond waarbij een silhouet kan al voldoende kan zijn. Want zeg eerlijk, alleen maar strepen in de lucht is uiteindelijk niet zo aantrekkelijk.

Lees mijn tutorial over sterrensporen fotograferen om er alles over te weten te komen.

Ik gebruik vaak een tweede camera tijdens het fotograferen van sterrensporen. Terwijl de ene een uur lang foto’s achter elkaar maakt, kan ik met de andere experimenteren; losse foto’s maken van de Melkweg, of eventueel een tweede compositie kiezen voor een tweede sterrenspoor foto. Het fotograferen met een tweede camera kan de tijd doden tijdens het maken van een heel lang sterrenspoor.

Niet iedereen heeft de beschikking over een tweede camerabody en statief. Als je dan moet wachten is er natuurlijk ook een mooie gelegenheid om de sterrenbeelden te vinden. Print een kaart uit (heel leuk), of zoek met een app op je mobiel (minder leuk) en ontdek de mythologische figuren die onze verre verre verre voorouders aan de hemel hebben gezet. Dat maakt een avond sterren kijken een waar avontuur. En wie weet zie je ook nog een vallende ster. Dan mag je een wens doen.

Een selectie sterrenfoto’s

Kies altijd een leuke voorgrond

Ik adviseer altijd om een voorgrond mee te nemen bij het maken van een foto van de sterrenhemel of een sterrenspoor. Dat valt niet altijd mee. Zeker niet in de duisternis van de natuur. Meer dan een silhouet wordt het vaak niet, tenzij je lang genoeg belicht. Daarbij komt er nog een ander probleem om de hoek kijken. Als er veel sterrenhemel in de foto moet komen zal de voorgrond vaak minimaal zijn. Dat moet toch anders kunnen, bedacht ik me.

Zo heb ik dit keer een poging gewaagd om een sterrenspoor in een vijver te laten spiegelen. Zelfs met een fisheye was er niet genoeg beeldhoek om dit goed voor elkaar te krijgen. Een verticaal panorama was de oplossing: één (liggende) foto van 10 minuten (ISO800) van de voorgrond met de vijver, en een serie van 122 (liggende) foto’s van de sterrenhemel, samengevoegd tot een enkel sterrenspoor.

Een verticaal panorama

De twee foto’s aan elkaar plakken tot één enkel panorama zorgde voor een mooie voorgrond, maar zonder het gespiegelde sterrenspoor. Daar was 10 minuten belichting voor de voorgrond natuurlijk veel te kort voor. Met Photoshop was het uiteindelijk mogelijk om het sterrenspoor toch gespiegeld in het water te laten zien.

Of ik daarmee te ver ga (dit is ten slotte beeldmanipulatie, of trucage) is ter discussie. Het uiteindelijke beeld is in ieder geval echter naar (mijn) tevredenheid. Een volgende keer moet ik misschien voor de voorgrond ook een uur sterrensporen maken. Misschien.