Wie een foto wil hebben met een hoge resolutie heeft een aantal mogelijkheden ter beschikking. Je kunt bijvoorbeeld een camera kopen die een superresolutie heeft of maakt. Dat laatste kun je ook zelf doen als je camera dat niet kan, wat de tweede optie is. De derde mogelijkheid is de software die de foto op een slimme manier voor je vergroot. Of je kiest voor een panorama om ongekend hoge resoluties te bereiken. Wat zijn de verschillen tussen het maken van een superresolutie foto? Welke methode kun je het beste gebruiken?
Geschatte leestijd: 10 minuten
Onlangs werd er met een update een superresolutiefunctie in Adobe Camera Raw toegevoegd. Daarmee is het mogelijk om de resolutie maar liefst 4x te vergroten. Een programma als Topaz biedt die mogelijkheid al langer. Bovendien kun je meer van dit soort programma’s online vinden. Sommige van die programma’s vergroten je foto 4x, anderen kunnen zelfs nog verder gaan.
Behalve met software kun je nog op andere manieren een superresolutie verkrijgen. In dit artikel zet ik er vier voor je op een rijtje zodat het mogelijk is om te zien of er verschil is in de resultaten tussen deze methoden. Daarna stel ik je de vraag of het maken van een superresolutie foto eigenlijk wel nodig is.
Een superresolutie camera
In februari 2020 ging in naar Lofoten met een Fujifilm GFX100 die met een enkele druk op de knop maar liefst een 102mp foto maakt. Enorme bestanden met een ongekende resolutie. Dit is echt een camera met een superresolutie.
Een enorme resolutie die gerust superresolutie genoemd mag worden
Een dergelijke camera is kostbaar, hoewel Fujifilm inmiddels ook een goedkopere versie op de markt gebracht heeft; de Fujifilm GFX100s. Maar nog steeds praat je over veel meer dan 5000 euro. Een stapje lager op de ladder van hoge resolutie is de Sony A7R IV met 61mp, wat ook al een enorme hoeveelheid pixels is.
Dit alles is ten tijde van dit schrijven. Ongetwijfeld zullen er in de loop van de komende jaren nog hogere resoluties volgen. Het einde is voorlopig nog niet in zicht. Het kost je alleen een hele hoop geld, wil je een dergelijke camera hebben.
Stapelen van meerdere foto’s
Ik bracht de Fujifilm GFX100 ter sprake. Toen ik deze meenam naar Lofoten was 102mp de hoogste resolutie. Maar via een update in 2020 kon deze camera door middel van een slim trucje een foto van maar liefst 407mp produceren. Dat trucje is niet nieuw. Hasselblad gebruikte het tien jaar geleden al, net als Olympus. Panasonic heeft de mogelijkheid ook al sinds jaar en dag, zoals in de Panasonic DC-S1 waar ik een tijdje geleden een review van gedaan had.
Steeds meer fabrikanten bouwen deze mogelijkheid tot het maken van een superresolutie foto in. Het trucje bestaat uit het maken van een serie foto’s waarbij de sensor per foto een klein beetje verschoven wordt; de zogenaamde pixelshift. Die foto’s worden vervolgens tot één enkele foto met een hogere resolutie gestapeld.
Heeft je camera dit niet? Geen nood, want je kunt dit zelf met elke willekeurige camera doen. Zelfs met je smartphone als je daarmee een serie foto’s snel achter elkaar kunt maken. Je hebt alleen een stukje software nodig zoals Photoshop om die foto’s samen te voegen tot een superresolutie foto.
Lees het artikel over je eigen pixelshift
Ik heb over het maken van een superresolutie foto via pixelshift een heel artikel geschreven, een tutorial hoe dit in zijn werk gaat. Wil je het zelf stap voor stap volgen, bekijk dan de pagina Spelen met superresolutie waarin ik met een 21mp foto een resolutie van bijna 90mp haal.
Superresolutie foto in Adobe Camera Raw
Met software is tegenwoordig veel mogelijk. Adobe voegde onlangs de superresolutie toe aan Adobe Camera Raw, waarover een heel blogbericht heb geschreven, compleet met de video die ik voor Photofacts Academy heb opgenomen. Lees het bericht maar eens als je interesse hebt in het maken van een superresolutie foto op de deze manier.
Topaz Gigapixel AI biedt een soortgelijke functie al een langere tijd. Beiden doen in feite hetzelfde: het vergroten van een foto door er pixels bij te verzinnen. Dit doen ze op een heel slimme manier, waarbij de naam Artificial Intelligence heel makkelijk gebruikt wordt.
Het resultaat is vaak verbluffend, maar het kan ook afhangen van de complexiteit van je foto. Het levert een resolutie op die 4x zo groot is, of meer (afhankelijk van de software).
Een multi-row panorama foto
Voor het maken van een superresolutie foto kan je ook een multi-row panorama gaan maken. Met een tele objectief welteverstaan. Daarmee kun je werkelijk enorme resoluties halen, tot die maar liefst gigapixels groot is als je wilt. Je hebt er vaak wel een panorama setup voor nodig om het goed te doen.
Een panorama setup
Door heel veel foto’s met een tele objectief te maken is het mogelijk om iets enorm gedetailleerd op de foto te krijgen. Een 100mp foto of 400mp foto is dan in feite nog maar het tipje van de ijsberg. Een goede panorama setup zoals de RRS PG-01 pano gimbal die ik vaak gebruik is wel een aanrader.
Er zijn natuurlijk ook speciale panoramakoppen die elektrisch aangedreven zijn en zo ingesteld kunnen worden om een nauwkeurige serie overlappende foto’s te maken. Mocht je dit vaak willen doen is dat zeker een aanrader. Maar voor een enkele keer voldoet een handmatige opstelling zoals de RRS PG-01 pano gimbal perfect. Lees mijn review van deze opstelling op Photofacts.
Wat voor- en nadelen op een rij
Al deze methoden voor het maken van een superresolutie foto zij perfect bruikbaar. Maar niet in alle situaties. Bovendien zijn niet alle methoden even haalbaar. Een camera met een enorme resolutie is verschrikkelijk duur, en het maken van meerdere foto’s die laten samengevoegd worden kan ghosting veroorzaken als je beweging in je foto hebt. Dat geldt zowel voor het digitaal samenvoegen van foto’s, als het maken van multi-row panorama’s.
Het maken van multi-row panorama’s heeft nog een andere moeilijkheid: scherptediepte. Vooral bij foto’s waarbij de afstand tot de elementen in de foto veel verschillen kan de kleine scherptediepte van een langer brandpunt parten gaan spelen. Het is in ieder geval iets om rekening mee te houden.
Het digitaal vergroten van een foto levert ook niet altijd de juiste hoeveelheid detail op. Het is en blijft toch het verzinnen van extra pixels, hoewel dit meestal best goede resultaten lijkt op te leveren. Een superresolutie camera had ik ten tijde van het schrijven van dit artikel niet ter beschikking, maar de overige methoden moet je zelf maar eens naast elkaar bekijken.
Een vergelijking tussen een normale foto die ik op de normale manier vergroot heb in Photoshop (linker beeld) en de superresolutie foto uit Adobe Camera Raw (rechter beeld)
Het linker beeld is de superresolutie door Adobe Camera Raw.
Het rechter beeld is een samenvoeging van 22 foto’s in PS en deze handmatig vergroot.
De zin en onzin van superresolutie
Welke methode je ook gebruikt, en welke kwaliteit deze ook oplevert, de vraag is of het wel zin heeft om dit te doen. Heb je wel een superresolutiefoto nodig? Want zeg nu zelf, hoe groot ga jij je foto afdrukken?
Zelfs een enorme afdruk van meters groot zal geen enorme resolutie vereisen. Een bilboard wordt ook niet op 300 dpi afgedrukt omdat het niet nodig is. De kijkafstand voor een dergelijke afdruk is zo groot dat je makkelijk met een lagere resolutie af kan.
Maar stel dat je een 300 dpi afdruk zou willen maken, dan kun je met een 30mp camera al tot 57 x 38cm afdrukken. Als je niet vast hoeft te houden aan die 300 dpi kan je nog veel groter gaan. Wat heeft het nut dan nog van een foto die 4x zo groot in resolutie is? Of een foto die maar liefst 800 mp groot is?
Het compenseren van een crop
Het antwoord ligt natuurlijk in de mogelijkheden tot het croppen van een foto. Wanneer je een 25mp foto voor de helft zou wegsnijden, dan geeft een van de superresolutie methoden de mogelijkheid om dat te compenseren. Of wanneer je een hele kleine foto hebt, die je in een bruikbare resolutie moet omzetten. Maar ja, dan praat je eigenlijk al niet meer over superresolutie. Of wel?
Het is natuurlijk mooi dat de mogelijkheden er zijn, en dat je via hardware of software heel eenvoudig je resolutie tot ongekende hoogtes kunt brengen. Mocht je het echt nodig hebben is het een fantastische optie. Voor de rest is het (weer) een technologisch hoogstandje dat mogelijk is, maar in de praktijk heel beperkt nodig is.
Wat denk jij ervan? Heb je superresolutie nodig en zo ja, waarvoor? Ik ben heel benieuwd wat jouw mening en gedachten over dit alles is. Laat het me weten in een reactie onder dit bericht.
Heel interessant om dit door een professional uitgelegd te krijgen. Ik leer het best door te lezen hoe het een en ander in elkaar zit en hoe het wordt gedaan. Ik zal nooit super resolutie gebruiken maar heb toch veel geleerd uit dit artikel. Bedankt
Graag gedaan
Dank je voor je reactie.
Erg mooi artikel weer Nando. Ik heb sinds kort de R6 van canon. Als ik er vogeltjes mee fotografeer, merk ik toch soms dat 20mp niet zoveel is. Ik zou dus soms best willen verdubbelen of nog meer. Prachtig dat het kan, maar ik merk dat ik maar weinig van de software begrijp. Even geprobeerd met een trial versie van Topaz gigapixel, maar vast iets fout gedaan. Het werd er allemaal niet erg beter van. Heb het er maar weer afgegooid. Dit zegt overigens weinig van de software denk ik, maar meer over mijn eigen onvermogen 🙂 Ik wacht op… Lees verder »
Hallo Richard, Gefeliciteerd met je aanschaf. Een mooie camera. Ik begrijp dat die 20mp als weinig aanvoelt, maar zelfs als je 10mp wegsnijdt heb je waarschijnlijk voldoende voor al je gebruik, zelfs in print tot 30×45 cm. Het verdubbelen van de grootte kan echter wel zijn nut hebben in dit geval. Maar meer omdat je te weinig overhoudt na het croppen, dan dat die 20mp naar 80mp vergroot moet worden. Topaz heb ik ook geprobeerd, maar niet erg intensief. Ik kan daar dus weinig over zeggen. Als je Photoshop hebt, dan kun je deze uitproberen. De video die ik gelinkt… Lees verder »