Het Palendorp in Petten

Wat doe je als je een afspraak hebt aan de andere kant van Nederland? Dan probeer je er een mooie dag fotograferen aan vooraf te plannen. En dat heb ik dan ook gedaan; te beginnen bij het Paard van Marken, waar het fotograferen van een zonsopkomst was gepland. Alleen trok het weer haar eigen plan, met een aanwakkerende storm boven het IJsselmeer die de regen over ons heen joeg.

De wind had zo ook zijn voordelen. Het joeg uiteindelijk de wolken uiteen en bracht ruimte voor een zon die weifelend de hemel besteeg.  Zo grijs en somber de dag begon, zo hoopvol naderde de dag het middaguur en onder een zowaar helder blauwe hemel vertrokken we vanaf Marken naar de volgende locatie; het Palendorp in Petten.

Het Palendorp van Petten is een kunstwerk en monument, bestaande uit een groot aantal palen op de grens van het land en de zee. Het is een herinnering aan de overstroming die Petten enkele honderden jaren geleden trof en nagenoeg het hele dorp wegsloeg. Dit vertelde ons een wandelaar op het strand, die de Zuidwesterstorm trotseerde. In de verte staken de palen boven de woeste branding uit, geteisterd door zowel het springtij als de door de storm opgezweepte golven. Over het strand heen bracht de felle wind een spray van zeewater en zand wat al snel een vettige laag op ons en de camera achterliet. Dat mocht de pret echter niet drukken, en met een poetsdoek gingen we de strijd aan met de elementen.

Op je gemak werken en rustig een compositie uitdenken is niet eenvoudig onder deze omstandigheden. Wanneer je dan ook nog grijsfilters gaat gebruiken is het onmogelijk om door een perfect schoon filter te fotograferen. Poetsen, doek voor het filter houden om vervolgens snel weg te halen voor een opname van meer dan een seconde, om dan het filter weer af te dekken en te poetsen. Bovendien is het nodig om een half oog op de branding te houden, die soms afstand hield, en vervolgens de plek waar je stond te overspoelen. En altijd nèt hoog genoeg om boven je laarzen uit te komen. Soms was het even rennen om het droog te houden, in vol vertrouwen dat je Gitzo statief met camera de woeste baren zou weerstaan terwijl de lange sluitertijd zorgde voor een goed belichte opname. Het is een spel, een leuk spel, een spannend spel. Het maakt fotograferen tot een uitdaging en avontuur.

Met filter, of toch zonder filter? Een 10 stop grijsfilter, of toch een 3 stop? De woeste zee is continu in beweging en simpelweg een hele lange sluitertijd kiezen zorgt ervoor dat de golven volledig uitvlakken. Het is de truc om een goede tussenweg te vinden, om de beweging in de golven te laten zien zonder dat de woestheid ervan teniet gedaan wordt door een te lange sluitertijd. Een 10 stop is dan soms te lang, een 3 stop is dan weer te kort. Een 6 stop zou een goede uitkomst zijn geweest, maar die heb je dan weer niet bij je omdat je deze keer voor de Haida filterset gekozen hebt. Het is dan roeien met de riemen die hebt – een beeldspraak die in dit geval perfect op zijn plaats is – en spelen met diafragma en ISO waarde. Er is altijd wel een goede middenweg te vinden en het voordeel van digitaal is, dat je verschillende dingen kunt proberen zonder bang te zijn dan een fotorolletje te snel vol zijn zijn. Uiteindelijk is het nodig om de meeste foto’s weg te gooien; of je camera was bewogen door het wegspoelen van zand onder de statiefpoten; of er zat teveel zand en zeewater op het filter; of de beweging van het water liep niet lekker in de compositie; of er was teveel beweging; of er was juist te weinig beweging in het water. Maar uit die hele serie zijn er een aantal tevoorschijn gekomen waar ik erg blij mee ben.

Na zonsondergang vertrokken we van het strand, en verlieten we de razende golven die zich onverminderd en onvermoeid op het strand wierpen. In de vallende duisternis bleef de staat van de camera, objectieven, filters en het statief verborgen. Maar het verdraaien van een zoomring liet geknars horen, bewijs van zout en zand dat alles bedekte. Het was pas de volgende dag dat zichtbaar werd hoe de apparatuur eraan toe was. Niets wat een goede poetsbeurt niet kan verhelpen. Met lauw water, doeken, blaasbalg en borstels was alles na een uur weer schoon en klaar voor gebruik.

Gebruikte apparatuur

• Canon EOS 1Dx
• Canon EF 24-70mm f/2,8L II
• Canon EF 100-400mm f/4-5,6L II
• Haida grijsfilters ND0,9 en ND3,0
• Gitzo GT 3542LS met RRS BH-55H

Met dank aan Arie voor het meenemen naar deze prachtige plek aan de Nederlandse kust.