Hoe breng je een voor- en achtergrond goed in beeld?

Een voorgrond in je compositie kan diepte aan je foto toevoegen. Maar simpelweg een voorgrond uitzoeken, en die in je beeld meenemen staat, niet garant voor een goede foto. Het is zinvol om daar goed over na te denken, en te zorgen voor een goede vlakverdeling. Maar hoe breng je een voor- en achtergrond goed in beeld? In dit artikel geef ik je enkele mogelijkheden.

Wanneer je een onderwerp in beeld brengt kun je een van de negen basisvormen in de compositieleer gebruiken. Ik heb daarover geschreven in een ander artikel. Daarbij kun je lijnen in de foto gebruiken om je oog op een prettige manier door de foto te leiden. Een derde punt waar je rekening mee kunt houden is de onderlinge positie van objecten in je beeld. Door de juiste positie in het beeld te vinden, kun je een goede balans in je foto brengen.

Wil je meer weten over het gebruik van lijnen in de foto?
Lees dan mijn blogartikel
Het gebruik van lijnen in een foto

Afgezien van de plaatsing van objecten volgens een van de basisvormen uit de compositieleer, zijn er drie manieren om de onderlinge samenhang van een voor- en achtergrond te manipuleren. Dit zijn de onderlinge grootte ten opzichte van elkaar, de ruimte in het platte vlak, en de positie binnen het frame.

Lees meer over de negen basisvormen van de compositieleer
in het blogartikel:
Hoe gebruik ik compositieregels en compositieleer

Gebruik brandpuntafstand voor de onderlinge grootte tussen de voor- en achtergrond

Wanneer je een voorgrond in je beeld mee neemt, zal meestal de achtergrond in verhouding kleiner zijn. Maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. Je kunt dit manipuleren door de brandpuntafstand te veranderen, in combinatie met je eigen afstand tot het voorgrond object. Bedenk dus hoe groot je de voor- en achtergrond ten opzichte van elkaar wil hebben, en stem daar je brandpunt op af.

Door meer afstand tot je voorgrond object te nemen, en tegelijkertijd je brandpuntsafstand evenredig te verlengen, hou je het voorgrond object dezelfde grootte in beeld, maar verander je de grootte van de achtergrond.

In het bovenstaande voorbeeld laat het verschil zien tussen 24mm brandpunt en ongeveer 2 meter afstand aan de linkerkant, en 70mm en ongeveer 6 meter afstand aan de rechterkant. Let op de grootte van de achtergrond ten opzichte van de voorgrond.

Behalve dat je met deze techniek de grootte van de achtergrond kunt manipuleren, geeft het je ook de mogelijkheid om de hoeveelheid achtergrond te wijzigen. Ongewenste onderwerpen aan de zijkanten van je frame kun je zo makkelijk buiten beeld houden.

Een goed voorbeeld is de donkere struik aan de rechterkant, die al bijna buiten beeld valt bij 70mm brandpuntsafstand. Een nog iets langer brandpunt kan dit helemaal buiten het frame laten vallen.

Gebruik de hoogte voor de ruimte tussen de voor- en achtergrond

Door de hoogte te variëren verander je onderlinge ruimte tussen je voor- en achtergrond. Het geeft je de mogelijkheid om de verdeling in het frame precies naar wens te krijgen.

Het kan lastig zijn om de vlakverdeling van een voor- en achtergrond object te zien. Daarvoor moet je proberen niet langer te denken in 3D, maar probeer het beeld in 2D te zien; een plat vlak. Op een foto bestaat namelijk geen diepte zoals we dat ter plekke ervaren.

Door een laag standpunt te nemen zal de ruimte tussen voor- en achtergrond heel klein zijn. Hoe hoger het standpunt wordt, hoe groter die ruimte wordt. Het voorbeeld hierboven laat dit duidelijk zien. Let daarbij vooral op de ruimte tussen de heuvel en de plant, en probeer niet de diepte in de foto te zien, maar de verdeling op het platte vlak.

Door de ruimte tussen de objecten in het platte vlak te veranderen, kun je de vlakverdeling in het frame optimaliseren. Je zou daarbij bijvoorbeeld kunnen kiezen door een 1/3 verdeling, door de voorgrond op 1/3 van de onderkant te plaatsen, en de achtergrond op 1/3 van de bovenkant. Dit heeft alles te maken met balans.

Breng balans door een goede positie van je objecten in het frame

Het is belangrijk om een goede balans in de foto te brengen. In dit voorbeeld is het onderwerp de plant in de voorgrond, samen met de heuvel op de achtergrond. De verhouding in grootte tussen die twee is met het brandpunt en de afstand bepaald, en ruimte tussen deze twee is gekozen door vanuit de juiste hoogte te fotograferen. Dan moet je het onderwerp op de juiste plaats in het frame nog kiezen.

De positie van het onderwerp in het frame bepaald de balans in je foto. Je onderwerp is het zwaartepunt in de foto, en door deze hoog, midden, of laag te plaatsen kun je de balans veranderen. Dit heb ik geïllustreerd door het onderwerp als een donkere vlek weer te geven.

Over het algemeen wordt de positie van het zwaartepunt in het midden, of net boven het midden als prettig, of opwekkend ervaren. Plaats je het zwaartepunt onder het midden, voelt dat over het algemeen wat meer terneergeslagen.

Kort samengevat hoe je een voor- en achtergrond goed in beeld brengt

Het loont zich om goed na te denken over het in beeld plaatsen van een voor- en achtergrond. Denk aan de grootte van de achtergrond ten opzichte van je onderwerp, maar ook aan de ruimte die je tussen voor en achtergrond wil hebben. Ten slotte is er de plek in het frame.

Mogelijk zijn niet alle drie de mogelijkheden voor je beschikbaar, het ligt helemaal aan het onderwerp en de omgeving.

Ik heb in dit artikel een landschap als voorbeeld gekozen om dit alles te illustreren, maar dit geldt natuurlijk voor alle fotografie onderwerpen, van portretten tot productfotografie, van landschap tot architectuur, enzovoort. Een goede balans in de foto, en een juiste verhouding tussen je onderwerp en de achtergrond kan heel veel verschil maken.