Hou altijd een oogje op de achtergrond

Als je aan het fotograferen bent is het onderwerp hetgeen wat je bezig houdt. Ten minste, in veel gevallen. Maar in feite is het onderwerp dat je hebt niet eens zo belangrijk. Hou altijd een oogje op de achtergrond en zorg dat die niet alles verpest. Het voorbeeld in mijn blogbericht laat dit voor landschapsfotografie zien, maar dit geldt natuurlijk voor alle soorten fotografie.

Geschatte leestijd: 7 minuten

Als we een onderwerp voor onze foto hebben gekozen, dan is het in feite heel eenvoudig om dat te fotograferen. We concentreren ons echter zo op dat onderwerp, dat de rest een beetje uit het oog verloren raakt. We letten daar dan niet meer op. Zodoende kan iets in de achtergrond heel storend in beeld komen. Dit valt altijd achteraf op en het is daarna helemaal niet meer mogelijk om dit te “ontzien.”

Let meer op de achtergrond dan op je onderwerp

Heb je eenmaal een onderwerp gekozen, dan wil je dit op zijn best in beeld krijgen. Zorg ervoor dat je een standpunt in neemt waarbij elementen in de achtergrond niet storen, maar dat ze perfect in de compositie passen. Denk daarbij aan de compositie grondvormen voor de beste of meest geschikte vlakverdeling. Zet een stapje naar links, naar rechts, naar voren of naar achteren. Kijk wat de beste hoogte is, en zorg ervoor dat alles perfect past.

Lees meer over de compositie grondvormen en vlakverdeling in mijn artikel
Hoe gebruik ik compositieregels en compositieleer

Echter, ben je daar teveel mee bezig dan ontgaan je andere dingen die ook een grote rol in je foto spelen, vooral in de achtergrond. Hou daarom altijd een oogje op de achtergrond. In feite kan dat zelfs belangrijker zijn dan je onderwerp zelf.

Hou altijd een oogje op de achtergrond

In het volgende voorbeeld laat ik zien wat ik bedoel. Het onderwerp is de tweeling-berk in het heide landschap. Met de kleine scherptediepte wil ik deze berk los laten komen van de achtergrond. Dan is het nodig dat je scherpstelling perfect is en dat de positie van de tweeling-berk in de foto prettig is.

De bovenstaande foto heeft de scherpte perfect liggen, maar de positie van de horizon is niet prettig. Deze is precies in het midden. Het is goed om op dit soort dingen te letten. en de hoogte van je camera heel bewust te kiezen. In dit geval wil ik de horizon lager, dus moet ik een lager standpunt nemen.

Een lager standpunt brengt de horizon in de juiste positie in beeld. Dat is wat ik wil. Maar wacht, die boom in de achtergrond, heb je die gezien? Of was je zo bezig met het plaatsen van de horizon en het kijken naar de tweeling-berk dat die niet meteen opviel? Let hierop, want achteraf kan je dit niet meer aanpassen. Hou daarom altijd een oogje op de achtergrond.

De achtergrond speelt een belangrijke rol

De foto van de tweeling-berk is wat compositie goed. Toch is de vlakverdeling niet goed genoeg. De boom in de achtergrond staat in de weg en dat is iets waar je je aan gaat storen. Had je gezien dat die ook in de foto met de horizon in het midden in de weg stond? Alleen viel het nog minder op omdat het deels achter de boomkruin verborgen lag. Hou daarom altijd een oogje op de achtergrond.

De oplossing is heel simpel. In dit geval is een betere vlakverdeling te krijgen door iets naar links te gaan staan. Daardoor verandert de positie van de boom in de achtergrond drastisch en wordt een betere vlakverdeling bereikt.

Deze verandering van vlakverdeling geeft een veel prettiger beeld. Ik moest hiervoor slechts één enkele meter naar links te gaan, en het verschil is enorm. Toch is deze foto niet helemaal in balans. Ik vind dat voor- en achtergrond niet mooi in het kader verdeeld zijn, en misschien zelfs te ver van elkaar. Dat kan beter.

Uiteindelijk was een halve meter naar links voldoende om een mooie en evenwichtige vlakverdeling te krijgen. Zowel de tweeling-berk op de voorgrond als de boom op de achtergrond vormen een fijn samenspel. De afstanden tot de randen van de foto zijn ook veel prettiger dan in de foto waarbij de elementen verder van elkaar staan.

Het enige wat nog stoort is die ene grasspriet aan de linkerkant, die als een wazige vlek in de lucht te zien is. Maar dit is eenvoudig in de fotobewerking te verhelpen.

Ook voor andere fotografie

In dit voorbeeld is een landschapsfoto gekozen om te laten zien dat het belangrijk is om altijd een oogje op de achtergrond te houden. Maar dit geldt ook voor andere soorten fotografie.

Ik ben bezig met het schrijven van een boek over compositie
Lees er meer over in mijn blogbericht Compositietechnieken voor landschapsfotografie

Het bekendste voorbeeld is de boom die uit iemands hoofd groeit bij een portret foto. Of een achtergrondbloem die als een storende vlek in beeld is bij het fotograferen van bloemen. Of bladeren die rommelig in de achtergrond te zien zijn als je paddenstoelen fotografeert. Let dus altijd op de achtergrond. Die is belangrijker dan je in eerste instantie zou verwachten.

Met dank aan Canon Nederland en Photofacts voor het beschikbaar stellen van het RF 85mm f/1,2L DS objectief