Juxtapositie in je compositie

Heb jij al eens van juxtapositie gehoord? Het klinkt heel indrukwekkend als je kunt zeggen dat je dit in je fotografie gebruikt. Kijk je terug in je foto archief, dan zal je merken dat je er al geruime tijd gebruik van maakt. In dit artikel vertel ik meer over het gebruik van juxtapositie in je compositie.

Geschatte leestijd: 5 minuten

Er zijn veel manieren om een compositie te vinden voor je foto. Meestal wordt er niet verder gekeken dan een regel van derden, al dan niet in combinatie met lijnen in je foto. Dat is dan een diagonaal of een curve die naadloos op de regel van derden past.

Wil je meer weten over de regel van derden?
Lees dan mijn artikel De regel van derden

Regels voor compositie zijn echter geen losstaande dingen. Er zijn meerdere regels die altijd wel met elkaar verbonden zijn. De regels dienen ervoor om prettig door een foto heen te kijken, ze brengen rust en balans. Het is ook mogelijk om juxtapositie in je compositie te gebruiken. Daarmee ontstaat spanning, zonder dat de balans in je compositie verloren raakt.

Wat is juxtapositie?

Juxtapositie betekent dat je tegengestelden in je foto gebruikt. Dat kan van alles zijn. Denk bij landschapsfotografie aan licht en donker, water en ijs, dreigend en vredig, of beweging en onbeweeglijkheid, leven of dood. Het gaat zelfs verder dan dat. Denk ook aan een loofboom tussen naaldbomen, of een eenzaam bloemetje tussen rotsen, of kleur tussen kleurloos.

Juxtapositie in je compositie gebruiken betekent dat je een zekere spanning in je beeld creëert. De foto wordt er vaak veel interessanter door. Je moet juxtapositie ook niet als losstaande compositie techniek zien. Het is meer een aanvulling op de bestaande compositie regels.

Wist je dat ik een boek over compositie in landschapsfotografie aan het schrijven ben?
Dit artikel geeft een idee van wat er zoal in het boek aan bod zal komen.
Hou mijn website in het oog voor meer informatie over de voortgang van dit nieuwe boek.
Lees er meer over in mijn blogbericht Compositietechnieken voor landschapsfotografie

Ook jij gebruikt juxtapositie in je compositie

Kijk eens door je archief en zoek naar foto’s die interessant of boeiend zijn. Je zult zien dat er in veel gevallen sprake is van juxtapositie. Er zitten tegenstellingen in, uitersten. De spanning die erdoor ontstaat maakt de foto meer de moeite waard van het bekijken.

Vind je geen juxtapositie in je foto, dan betekent dit niet dat een foto slecht is. De foto heeft dan wel minder spanning en daardoor ontstaat een heel andere sfeer. Met andere woorden, juxtapositie is geen vereiste voor een goede foto. Juxtapositie is alleen maar één van de vele hulpmiddelen die je ter beschikking hebt bij het maken van een compositie.

Bewust juxtapositie voor je compositie gebruiken

Om nu door je archief te bladeren en te zien in welke foto juxtapositie gebruikt wordt heeft vrij weinig nut. Een naam geven aan deze foto maakt het geen betere foto. Het enige wat je kunt doen is tegen anderen zeggen dat je juxtapositie voor je compositie gebruikt hebt, wat natuurlijk indrukwekkend in de oren klinkt.

Door bewust te worden van de mogelijkheid van juxtapositie kan je er meer op letten tijdens je fotografie en het maken van een compositie. Het is dan niet zozeer de naam waar het om gaat, maar om heel bewust zoeken van tegenstellingen om in je foto verwerken. Dan moeten die tegenstellingen wel aanwezig zijn, natuurlijk. Want net zoals met alle compositie vormen geldt, probeer het niet geforceerd in je foto te brengen. Doe je dat wel, dan is de kans groot dat je het doel voorbij schiet.