Lichtkringen fotograferen

Wie heeft er ‘s-avonds eens door een kale boomkruin naar een straatlantaarn gekeken? Heb je daarbij wel eens van die kringen gezien die rond die lichtbron ontstaan? We denken er vaak niet veel over na, maar dit lichteffect is natuurlijk leuk om te fotograferen. Ze ontstaan niet alleen bij straatlantaarns, maar ook bij zonlicht. In dit blogbericht vertel ik over lichtkringen fotograferen

Geschatte leestijd: 4 minuten

In de winter, als er niet langer bladeren aan de bomen hangen, is er de beste tijd voor. In die kale takken ontstaan namelijk lichtkringen wanneer er een felle lichtbron doorheen schijnt. Dit is vooral zichtbaar wanneer je precies in de schaduw van de stam staat. Overdag kan dat ook met de zon zoals in de onderstaande foto in de Kampina is te zien.

Door een optisch effect lijken de takken in cirkels rond de lichtbron gedraaid te zijn. Het lijkt soms net spinnenrag: een bijzonder effect dat niets meer is dan gezichtsbedrog. De takken zijn immers niet echt als cirkels rond de lichtbron gedraaid.

Niet alleen in takken, maar ook in gras

Dit verschijnsel heb ik nog vaker gezien in de enorme hoeveelheden gras die in de Groote Peel en andere heidegebieden te vinden zijn. Bij laagstaande zon schijnt deze door het gras heen en laat prachtige cirkelvormen ontstaan. Het blijkt dat hoe sterker de lichtbron is, hoe beter het effect te zien is. Uiteraard is dit in de natuur de zon.

Dit effect ken ik al lang en ik herinner me dat ik er ooit iets over gelezen heb, waarschijnlijk in een oud fotoboek uit een tijd toen digitaal nog niet bestond. Ik meen me ook te herinneren dat het effect een naam heeft, maar deze heb ik niet kunnen vinden. Het dichtste wat erbij in de buurt komt is de naam of term lichtkring, wat nogal algemeen is.

Hoe ontstaat een lichtkring?

Lichtkringen fotograferen is redelijk eenvoudig. Maar het is leuk om te weten hoe het ontstaat. Daar heb ik wat over kunnen vinden op de website van Marcel Minnaert. Het verteld over de natuurkunde van het vrije veld.

Het verschijnsel lichtkring is een van de vele lichteffecten die we om ons heen kunnen waarnemen. Dit verhaal over lichtkringen is vrij lastig te volgen, maar als ik het goed begrijp reflecteert licht hier en daar op de takjes en twijgjes (of het gras). Afhankelijk van de ruimtelijke positie (AB of CD in de onderstaande tekening) van deze takjes zullen het lijntjes van verschillende lengte zijn die zowel onder, boven, links en rechts loodrecht op de lichtbron staan.

Op de website staat het nauwkeuriger uitgelegd dan ik het hier kan verwoorden, compleet met dit soort schematische tekeningen.

Je hoeft het niet te begrijpen om lichtkringen te fotograferen

Het begrijpen van dit effect is niet echt noodzakelijk. Het bestaan van het effect is voor de fotograaf in principe alles wat telt, en dat we daar mooie foto’s van kunnen maken. In de foto’s in dit blogartikel is te zien hoe we dit lichteffect in de foto kunnen vangen. Heb jij het al eens geprobeerd?

Let dus op als je een volgende keer ‘s-avonds buiten bent bij struiken en bomen in het licht van straatlantaarns of de maan, of zelfs overdag bij een laagstaande de zon en gras. Probeer deze leuke lichtkringen ook eens op de foto te krijgen. Let wel goed op de belichting en op mogelijke flares aangezien er met tegenlicht gewerkt wordt.