Olympus camera’s zijn een soort buitenbeentje in de fotografiewereld. Dit cameramerk, dat momenteel OM-Systems heet, heeft een aantal bijzondere mogelijkheden die de meeste andere merken niet hebben. Het maken van live-composite opnames met een Olympus is één van die bijzondere mogelijkheden. In dit artikel vertel ik er meer over en wat het betekent voor het maken van bijvoorbeeld sterrensporen en voor lichttekenen.
Geschatte leestijd: 8 minuten
Fotograferen met lange sluitertijden kan niet zo lang je wilt. Wanneer de juiste belichting bereikt is moet je stoppen met de lange sluitertijd. Doe je dat niet, dan krijg je een overbelichte foto. Je kunt dit omzeilen door meerdere opnamen te maken, en die vervolgens samen te voegen in Photoshop. Dit is heel eenvoudig door de foto’s in lagen op elkaar te leggen en de overvloeimodus van die lagen op ‘lichter’ te zetten.
De overvloeimodus ‘lichter’ betekent dat van die bovenliggende laag alleen de pixels zichtbaar worden die lichter zijn dan de onderliggende laag. Dit is hoe je sterrensporen van meer dan een uur kan maken, om maar een voorbeeld te noemen. De live-composite functie van een Olympus biedt de mogelijkheid om dit direct in de camera te doen, zonder tussenkomst van Photoshop.
Live-composite gebruiken
Het bijzondere van live-composite met een Olympus is, dat je onder bepaalde omstandigheden geen limiet hebt voor je belichtingstijd. Bij juist gebruik is er nauwelijks risico op een overbelichte foto. Het enige wat je moet doen is het instellen van een correcte basisbelichting. Met andere woorden, een correcte belichting van de omgeving.
De live-composite met de Olympus zal dan met die belichtingsinstellingen continu belichtingen op dezelfde foto blijven maken. Zo lang er geen extra licht in het beeld komt, zal er niets aan de foto veranderen. Zelfs niet als dit uren lang gedaan wordt.
Pas wanneer er extra licht in beeld komt zal dit geregistreerd worden. Dan kan de beweging van de sterren aan de hemel zijn, waardoor je op het scherm langzaam de sterrensporen ziet verschijnen. In feite doet de camera wat je in Photoshop zou doen met de serie foto’s voor sterrensporen. Of je gebruikt het voor lichttekenen.
Lichttekenen
Voor lichttekenen heb je tijd nodig. Er moet immers gelegenheid zijn om de tekening te maken die je graag wilt. De hoeveelheid tijd die je ter beschikking hebt is beperkt door het aanwezige omgevingslicht. Dat bepaald namelijk hoe lang je maximaal kan belichten. Het bepaalt dus ook hoeveel tijd je ter beschikking hebt voor je lichttekening.
Je kan de belichting soms rekken door een extreem lage ISO-waarde te gebruiken en een heel kleine lensopening. Hierdoor is er echter een heel erg felle lamp nodig voor het lichttekenen. Heb je dat niet, dan zal het lichttekenen niet goed gaan. Je moet dus de ISO-waarde hoog genoeg zetten, en de lensopening groot genoeg maken, zodat het licht waarmee je gaat tekenen goed in beeld verschijnt.
Is er niet genoeg tijd voor je lichttekening, dan kan je dit opvangen door de tekening over meerdere foto’s te verdelen. Je moet deze foto’s daarna daarna samenvoegen in Photoshop door de foto’s in lagen op elkaar te leggen. Met de overvloeimodus ‘lichter’ worden ze dan naadloos samengevoegd.
Lichtekenen via live-composite met een Olympus
Het wordt een stuk eenvoudiger via live-composite met de Olympus. Je hebt dan alle tijd om je tekening te maken. Bovendien heb je heel veel flexibiliteit bij het instellen van de belichtingsinstellingen. Heb je eenmaal de juiste belichting van je omgeving, dan kan je zal de live-composite met de Olympus continu blijven opnemen tot je klaar bent met de lichttekening. Alleen daar waar je tekent wordt het licht geregistreerd.
Doordat de sluitertijd geen rol meer speelt is het eenvoudiger om ingewikkelde lichttekeningen te maken. Je hebt alle tijd ter beschikking zodat je geen haast hoeft te maken. Bovendien is op het scherm de vordering van het lichttekenen real-time te zien. Door het LCD-scherm naar voren te draaien kan je zien en controleren hoe het resultaat vorm krijgt.
Sterrensporen met live-composite
Behalve het lichttekenen kan live-composite met de Olympus perfect voor sterrensporen gebruikt worden. Heb je eenmaal de belichting correct ingesteld, biedt deze functie de mogelijkheid om live de sterrensporen te zien ontstaan. Het is niet meer nodig om continu opnamen te maken om deze in de nabewerking samen te voegen. Met live-composite van Olympus gebeurd dit in de camera. Er is slechts één opname nodig.
Het continu toevoegen van ‘nieuw licht’ kan ook een nadeel zijn. Schijn je per ongeluk met een zaklamp op de voorgrond, dan wordt dat ook in de foto vastgelegd. Met losse foto’s is het eenvoudig om deze ‘mislukte’ foto uit je serie sterrensporen te halen. Met de live-composite is die mogelijkheid er niet. Hierdoor kan in een fractie van een seconde een uur of meer aan sterrensporen fotograferen volledig mislukken. Er kan niets gecorrigeerd worden.
Een aparte voorgrondfoto voor sterrensporen
Hoewel live-composite fantastisch werkt voor sterrensporen, is de foto uit de camera niet per definitie gereed. Heb je een verlicht voorgrond onderwerp, dan is dat waarschijnlijk overbelicht omdat de basisbelichting op de sterren is ingesteld. Dat betekent dat je toch nog een aparte foto moet maken voor het verlichte onderwerp.
Toch hoef je met de live-composite van Olympus maar een paar foto’s te maken voor het eindresultaat. De live-composite foto van de sterrensporen, en de losse beelden voor een voorgrond onderwerp. Het is alleen nodig om voorzichtig te zijn met storende verlichting door een zaklamp, autolichten, of andere onverwachte lichtbronnen.
Live-composite bij andere camera’s
Olympus is het cameramerk dat bekend is van de live-composite functie, samen met nog een aantal andere unieke mogelijkheden voor lange sluitertijden. Bijna alle andere merken bieden deze mogelijkheden echter niet. Behalve enkele Panasonic camera’s zoals de Lumix DC-G9 II.
Ik heb helaas geen lijst met camera’s die ook live-composite hebben, zoals met de Olympus of de Panasonic Lumix DDC-G9 II. De kans is klein dat de grote merken Canon, Nikon en Sony deze optie bieden, ik heb ze nog niet gezien. Wellicht dat dit in de toekomst nog gaat veranderen.
Dag Nando, zoals altijd weer een leuk en informatief artikel. Ik ben inmiddels aan mijn 3e Olympus toe. Of, het is nu een OM system (geen MO 😉 ). Deze instelling kende ik nog niet, was deze wel tegengekomen in de handleiding maar begreep eigenlijk niet de functie ervan. Nu wel, waarvoor dank. Jeroen
Het is een heel handige functie, net als de live-time functie.
Goed dat je het zegt, ik heb de letters even omgedraaid. 🙂
Dank je voor je reactie, Jeroen.
Dag Jeroen. Op you tube staan wel filmpjes hoe dat werkt. Ik heb M1 Mark III en dat live composite is een handige feature. Op de facebooksite van OM Nederland kun je een handleiding van Tom Reuvers vinden over fit fenomeen. Succes