In juni 2018 verbleven we met zes enthousiaste deelnemers in de Franse Auvergne voor de Masterclass Landschapsfotografie. Een onderdeel van deze Masterclass is het fotograferen van de nachtelijke sterrenhemel met de Melkweg als onderwerp. Helaas was in deze masterclass het weer niet gunstig voor deze soort fotografie. De nachten waren grotendeels bewolkt waardoor het tegen het einde van de week spannend werd of het nog zou gaan lukken. Maar alsof het zo moest zijn; na een avond fotograferen in Le Puy-en-Velay trok op de terugweg de bewolking weg en ontvouwde zich een fantastische hemel vol sterren … en de Melkweg.
Na op de eerste locatie de Melkweg in al haar pracht was vastgelegd besloten we nog een extra stop te maken bij het dorpje La Chaise Dieu. Dit is een plek waar de Melkweg prachtig boven de Abdij kerk te zien is. Daar aangekomen bleek bovendien een vriendelijke grondmist over de velden te kruipen, verlicht door de lampen van het dorp. Ik zag direct dat dit een fantastisch beeld zou kunnen worden.

Wat ook direct duidelijk werd, was de moeilijkheid die deze foto zou opleveren. De sterren en Melkweg fotograferen is één ding, maar om dat te combineren met de felle verlichting van het dorp is niet makkelijk. Dit zou alleen mogelijk worden met een serie foto’s van verschillende belichtingen. In dit blog laat ik zien hoe de bovenstaande foto tot stand is gekomen.
De foto is gemaakt met een Canon EOS 5D mark IV, voorzien van een EF 16-35mm f/2,8L III op 16mm brandpunt. Voor de belichting heb ik als startpunt de instelling ISO12800, f/4 en 15 seconden belichting gekozen (ruim binnen de regel van 500, om er zeker van te zijn dat de sterren sterren blijven en geen streepjes worden). Het belichtingstrapje is gemaakt door de ISO waarde te verlagen in plaats van de sluitertijd te verkorten. Ik heb een zestal opnamen met ISO12.800 gemaakt, één met ISO3200, ISO1600 en ten slotte een met ISO100. Er is f/4 gebruikt om de (natuurlijke) vignetering van het objectief te verminderen.

De eerste bewerkingen van de foto’s zijn gemaakt in Lightroom, waarna alles overgezet is naar Photoshop voor een naadloze samenvoeging. Voor een goede overgang tussen licht en donker te krijgen heb ik bovendien van de foto met ISO3200 een virtuele kopie gemaakt om twee verschillende bewerkingen te kunnen uitvoeren. Hieronder is een screenshot van elke fotobewerking met een korte toelichting onder de foto. Door op de foto te klikken is een grotere afbeelding te zien.
![ISO100 is gebruikt voor de hoge lichten; met name voor de Abdij kerk. Het maximaal oplichten van de [Shadows] is om het verloop straks zo soepel mogelijk te laten verlopen](https://i2.wp.com/c2.staticflickr.com/2/1746/27933403507_d3fb422d9a_o.jpg?resize=843%2C519&ssl=1)




De ISO12.800 opname voor de Melkweg laat veel ruis zien. Om deze ruis te verminderen heb ik zes foto’s gemaakt die elk dezelfde bewerking hebben gekregen. Vervolgens voeg ik deze samen (stacken) waardoor de ruis drastisch verminderd wordt. Voor deze methode verwijs ik door naar het artikel “Sterrenfotografie zonder ruis“.
De diverse foto’s worden als lagen in Photoshop geopend om ze vervolgens met behulp van maskers naadloos in elkaar over te laten lopen. Het doel is om de helderheid van de hoge lichten helemaal terug te dringen zonder dat er zichtbare overgangen te zien zijn. De volgende screenshots laten zien wat de verschillende lagen en maskers voor resultaat hebben.






Op dit resultaat kan een verdere (plaatselijke) bewerking van de Melkweg uitgevoerd worden om deze nog meer te benadrukken. Hoe ver je daarmee wilt gaan is een persoonlijke keuze. Ik heb voor de uiteindelijke foto plaatselijk de kleurbalans en het contrast aangepast.
Het aantal foto’s, de gebruikte belichtingen en welke uiteindelijk benut worden in de samenvoeging is natuurlijk uniek per omstandigheid. De bovenstaande stappen moeten dan ook niet blindelings overgenomen worden. Het is de methode die ik wil laten zien om het enorme verschil in helderheid die in deze foto te zien is terug te dringen zonder dat het een te kunstmatig uiterlijk wordt.
Gaaf gedaan hoor. En het is een erg mooie foto geworden.
Kan natuurlijk niet missen met deze omstandigheden.
Dank je voor de reactie, Ben. Het blijft toch altijd even afwachten of wat er gezien en ervaren is, ook daadwerkelijk zo op de foto overkomt.