Sony stuurde me onlangs de nieuwe FE 85mm f/1,4 GM II. Ik mocht dit objectief een paar weken voor de officiële lancering gebruiken voor een review. Het is een fantastisch objectief, maar niet alleen vanwege de kwaliteit. Ik realiseerde me dat 85mm mijn favoriete brandpuntsafstand is.
Estimated reading time: 10 minuten
Toen ik met fotografie begon was een vast brandpunt de standaard. Mijn eerste objectief was zelfs een 135mm brandpunt, gevolgd door een 50mm en een 28mm groothoek. Daarna kwamen de zoomobjectieven zoals de 35-70mm en de 70-210mm. De eerste stap in de digitale fotografie was ook met een zoomobjectief.
Vrijwel iedereen fotografeert met een zoomobjectief. Dat is wel zo handig, en de kwaliteit van dit soort objectieven is grandioos. Pas toen ik serieus met trouwfotografie aan de slag ging koos ik voor vaste brandpunten. Daarvan was de 85mm het eerste brandpunt, gevolgd door 35mm. Dit was niet alleen vanwege trouwfotografie, maar ook voor concertfotografie. De grote lensopening van mijn objectief, de Canon EF 85mm f/1,2L II, was ideaal onder lastige lichtomstandigheden. Dit werd al snel mijn favoriete brandpuntsafstand.
Waarom 85mm mijn favoriete brandpuntsafstand is.
Voor portretten is het belangrijk dat de persoon zo in beeld komt dat er geen vervorming optreedt. Door wat verderaf te staan lukt dat met vrijwel elke brandpuntsafstand. Wil je een meer beeldvullende compositie, dan moet je dichterbij. Bij minder dan 50mm brandpuntsafstand betekent dit dat je al snel vervorming krijgt.
Een 70-200mm is een mooi bereik voor dat soort fotografie, met als nadeel de maximale lensopening van f/2,8. Bovendien zit ik vaak dichter bij 70mm te fotograferen dan bij 200mm. Die laatste vereiste vaak dat ik teveel afstand moet houden. Is er ruimte, dan is dat geen probleem maar het wordt lastiger om contact te houden met je model.
Daarom is de 85mm mijn favoriete brandpuntsafstand. Ik kan dichtbij gaan staan voor een beeldvullende compositie zonder gevaar dat er perspectiefvervorming in het gezicht optreedt. Wil ik meer full-body portretten, dan hoef ik niet al te ver weg te gaan staan.
De kleine lensopening
Er is nog een reden waarom 85mm mijn favoriete brandpuntsafstand is. Het voordeel dat een vast brandpunt biedt is de mogelijkheid tot hele grote lensopeningen. Diafragma’s f/1,8, f/1,4 of zelfs f/1,2 zijn geen enkel probleem. Zoomobjectieven gaan veelal niet verder dan f/2,8, uitzonderingen daargelaten. Kortom, een vast brandpunt kan twee tot drie stops meer licht doorlaten.
De grote lensopening is ideaal voor situaties met weinig licht. Bovendien werken de autofocus systemen van camera’s het beste wanneer het objectief zoveel mogelijk licht doorlaat. Daardoor wordt het eenvoudiger om op donkere plekken snel en nauwkeurig scherp te stellen. Er komt immers meer licht door het objectief. Het maakt dan niet uit of je uiteindelijk fotografeert bij f/1,4 of f/8. Bij het scherpstellen wordt immers altijd de grootste lensopening gebruikt.
Een kleine lensopening zorgt bovendien voor een heel kleine scherptediepte, zeker bij f/1,4 of f/1,2. De scherptediepte kan zo klein worden, dat één oog scherp is en het andere niet. Die kleine scherptediepte is niet altijd noodzakelijk of zelfs gewenst. Maar soms levert het mooie resultaten op. Alleen al de mogelijkheid tot beschikking hebben maakt de 85mm mijn favoriete brandpuntsafstand.
Welke 85mm heb ik gebruikt?
Ik kocht mijn eerste 85mm objectief in 2009. Dat was een tweedehands Canon EF 85mm f/1,2L II USM. Het werd direct mijn favoriete brandpuntsafstand. Ik heb er jaren mee gefotografeerd, zowel concerten als portretten en huwelijksreportages. De autofocus was relatief traag, maar omdat ik geen snelle actie fotografeerde was dat nooit een probleem.
Ik wisselde het objectief uiteindelijk in voor de nieuwe Canon EF 85mm f/1,4L IS USM. Dit was ook een fantastisch objectief, met een iets kleinere maximale lensopening. Veel maakt die 1/3 stop verschil niet uit, zeker niet voor de scherptediepte. Je leest dat in mijn artikel waar ik ze naast elkaar heb gelegd.
Uiteindelijk heb ik met de komst van het Canon mirrorless systeem gekozen voor de nieuwste RF 85mm f/1.2L USM. Het is een machtig, duur en relatief zwaar objectief, maar ronduit fantastisch. Het is niet alleen mijn favoriete brandpuntsafstand, maar ook mijn favoriete objectief.
Alternatieven voor een 85mm brandpuntsafstand
Er zijn wel wat alternatieven voor mijn favoriete brandpuntsafstand. Het is daarin belangrijk dat er goede portretten mee gemaakt kunnen worden die vergelijkbaar zijn met wat een 85mm kan bereiken. Tegelijkertijd geven ze een iets andere uitstraling. Natuurlijk ligt een 70-200mm met f/2,8 voor de hand. Dit is een objectief dat veel mogelijkheden biedt. Liever kijk ik naar de vaste brandpunten.
Een 50mm objectief
De 50mm is een kortere brandpuntafstand. Je hoeft minder ver van je model te gaan staan voor een beeldvullend portret, maar je krijgt meer achtergrond in beeld door de grotere beeldhoek. Ga je verderaf, dan is het perfect voor wat ruimere portretten of bij het fotograferen van meerdere personen. Bijvoorbeeld een bruidspaar.
Deze objectieven hebben dezelfde maximale lensopening als de 85mm, variërend tussen f/1,2 en f/1,8. Het komt dichtbij als het op mijn favoriete brandpuntsafstand aankomt.
Een 135mm objectief
De 135mm is een langer brandpunt. Het biedt een fantastische uitstraling wanneer je er een hebt met een grote lensopening. Diafragma f/2 is mogelijk, en zelfs f/1,8 kan, hoewel het dan heel groot en zwaar wordt. Mijn Canon EF 135mm f/2L USM is ook een favoriete brandpuntsafstand, maar minder flexibel inzetbaar. Het vereist vaak ruimte om er gebruik van te kunnen maken, tenzij je beeldvullende portretten maakt.
Ga je met een 135mm full-body portretten fotograferen, dan moet je zover weg gaan staan dat het communiceren met het model erg lastig wordt. Maar het levert wel een fantastisch 3D-effect op, zeker wanneer je f/2 kunt gebruiken.
Ik heb een review gemaakt van de Canon RF 135mm f/1,8L IS USM die misschien interessant is om te bekijken. Het verschil van f/2 en f/1,8 is echter verschrikkelijk klein, en niet echt merkbaar als het op scherptediepte aankomt.
Een 100mm objectief
In veel gevallen is een 100mm objectief een fantastische tussenweg. Het zit tussen mijn favoriete brandpuntafstand, 85mm, en de 135mm in. Het is perfect voor mooie portretten, ware het niet dat de maximale lensopening van dit soort objectieven vaak niet groter is dan f/2,8.
In veel gevallen is de 100mm f/2,8 ook een macro-objectief. Dat maakt het heel breed inzetbaar, waarbij ik het altijd gebruik voor het fotograferen van de ringen. Hoewel ik de 1:1 vergroting niet nodig heb, is het fijn dat ik de vrijheid heb om zo veel te vergroten als ik nodig vind. Een mooi alternatief voor dit gebruik van het objectief is de Canon RF 85mm f/1,8 STM, die een 1:2 vergroting kan bereiken. In feite zou heb je daarmee zowel de 85mm brandpunt, wat mijn favoriete brandpuntsafstand is, en de mogelijkheid tot macro.
De Sony FE 85mm f/1,4 GM II
Een paar weken voor de lancering van de Sony FE 85mm f/1,4 GM II kreeg ik deze toegezonden voor een review. Dit is een prachtige variant op het objectief van Canon dat ik zelf gebruik. Dankzij de iets kleinere lensopening is het een compacter en meer lichtgewicht objectief. Het plezier dat ik beleefde aan het gebruik van dit objectief heeft tot dit artikel geleidt.
Ben je Sony gebruiker, dan kan ik dit objectief zeker aanbevelen. Wil je meer lezen over mijn ervaringen met dit Sony objectief? Lees dan mijn review op Photofacts.nl.
Wat is jouw favoriete brandpuntsafstand?
Ongetwijfeld heb jij ook een favoriete brandpuntsafstand. Misschien ben je er niet helemaal bewust van, maar je kan met behulp van Lightroom Classic uitzoeken welke je het meeste gebruikt, zeker als je altijd zoomobjectieven gebruikt. Het is altijd leuk om eens te bekijken. Weet je welke brandpuntsafstand het is, laat het dan weten in een reactie onder dit bericht. Vertel welke het is, en waarom. Ik kijk uit naar je reactie.