Het fotograferen van een volle maan in een landschap levert niet altijd de beelden op die je graag zou willen zien. De volle maan is erg fel waardoor de details van de maan niet meer zichtbaar zijn zonder de rest van de foto in een zwart vlak te laten veranderen. Het is dan kiezen wat je graag wilt; een landschap in het maanlicht, met een maan die als een koude witte zon aan de sterrenhemel staat, of een maan met de details zichtbaar, in een zwarte hemel. Er is nauwelijks een tussenweg te vinden. Ik fotografeerde opnieuw een volle maan, nu met bonus.
Geschatte leestijd: 7 minuten
Er is een manier om de maan in detail in het landschap te fotograferen, en dat is tijdens maanopkomst en in de schemering. Dit zijn de momenten dat er nog voldoende daglicht aanwezig is zodat het verschil in helderheid zo klein mogelijk is. In de eerste week van februari 2015 wilde ik een poging wagen. Mits het helder was, want dat is natuurlijk wel een vereiste.
Een goede planning is nodig
De eerst avond van de volle maan was perfect, ware het niet dat ik juist op dat moment mijn expositie bij de GGZ in Boxmeer opgehaald moest worden. Een duidelijk geval van slechte planning. De tweede avond was ik vastbesloten om een nieuwe poging te ondernemen.
De weersvoorspellingen waren minder gunstig maar ondanks dat stond ik ruim op tijd op de plek die ik uitgekozen had. Eigenlijk was de opkomst van de maan al een uur te ver in de schemering waardoor het afwachten was of het wel zou lukken. En juist rond het moment van maanopkomst was de lucht helder en rees een bloedrode maan boven de horizon. Dit was opnieuw een volle maan, maar wel met bonus.
Een rode kleur van de Maan
De Maan met deze kleur ziet er onwerkelijk uit, en bovendien imposant. De lage stand aan de horizon laat de maan in perspectief tegen de omgeving zien. Hierdoor wordt de Maan heel wat indrukwekkender (hoog aan de hemel is de maan nog steeds even groot).
De rode kleur komt door hetzelfde effect dat een zonsopkomst rood van kleur maakt. Omdat de maan in de donkere hemel staat krijgt het toch een hele andere sfeer. Dit zijn de foto’s waar ik al een tijdje naar op zoek was.
De opkomst van de maan gaat snel. De helderheid neemt sprongsgewijs toe naarmate ze hoger en hoger boven de horizon uit stijgt. En met elke minuut wordt het moeilijker om de maan zonder overbelichting in beeld te brengen. Het samenvoegen van twee belichtingen, een voor de maan en een voor de omgeving, maakt het nog mogelijk maar niet lang meer.
Eigenlijk had ik de dag eerder daar op die plek moeten staan, toen de hemel nog lichter was. Maar ondanks dat heb ik het moment te pakken gekregen. Het restant van de bewolking heeft een mooie toevoeging aan de foto gegeven.
Jupiter bij de Maan
Een uur voor de opkomst van de maan stond er al een heldere ster aan de hemel. Die ster kennen we als de planeet Jupiter. Het is de grootste planeet van ons zonnestelsel en een van de helderste objecten aan de hemel.
Jupiter heeft vier manen die met een verrekijker of kleine telescoop zichtbaar zijn. Het zijn de vier manen die Galileo Galilei in 1610 ontdekte, genaamd Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Ik heb ooit geprobeerd om die manen op de foto te krijgen. Die pogingen zijn verzand in een mislukking omdat de planeet Jupiter zo fel is in vergelijk met de manen.
Nu, in de schemering, bleken de omstandigheden precies goed te zijn om drie van de vier manen daadwerkelijk op de foto te krijgen. Dit was opnieuw een volle maan met bonus.
De manen van Jupiter
De manen van Jupiter op foto’s als dit stelt niet veel voor. Het zijn slechts enkele witte pixels in een foto en nauwelijks de moeite waard. Ieder ander zou het als ongewenste puntjes (hotpixels?) kunnen weghalen. Maar het is voor mij persoonlijk heel bijzonder om dit (eindelijk) op de foto te krijgen.
Er zijn hele schema’s die per uur en tijd weergeven welke manen van Jupiter zichtbaar zijn en waar ze staan. Het is dus heel eenvoudig om erachter te komen wat ik nu precies op de foto heb gekregen. Van linksonder naar rechtsboven in volgorde: Callisto, Europa en Ganymedes. De maan Io is niet zichtbaar omdat die te dicht bij Jupiter staat.
Deze afbeelding is een crop uit de onderstaande foto.
Het gaat om het eindresultaat
Uiteindelijk is het benoemen van die paar onbeduidende witte puntjes in de foto niet belangrijk. Het is de totale foto waar het om gaat. Het is die mooie opkomst van de Maan, met als bonus de drie extra manen van Jupiter.
Ik ben blij dat die foto’s geslaagd zijn. Tijdens de volgende volle maan ga ik opnieuw een poging wagen, maar dan een dag of misschien twee eerder, als de maan nog vroeger in de schemering boven de horizon verschijnt. Laten we hopen dat we dan opnieuw een mooie onbewolkte lucht hebben.
E-book over maanfotografie
Wil je meer weten over het fotograferen van de Maan? Lees het in mijn e-book In het Maanlicht.
-
Het e-book In het maanlicht€12,50 incl. btw
Wij hebben vorige week in Kroatië een rode maan zien opkomen, wat een geweldig mooi gezicht.
Hallo Nando,
correctie op de datum, het was niet 6 januari, maar afgelopen vrijdag 6 maart. Het was die avond totaal helder. Ik ben absoluut geen kenner, maar zoals gezegd nog nooit eerder zoiets waar genomen. Misschien zijn er sterrewachters die het met een telescoop ook gezien hebben, maar het als ‘normaal’ beschouwen en er een logische verklaring voor hebben? Ik ga vanavond weer kijken of het nog steeds te zien is.
Groet,
Michel.
In bovenstaand stukje over de beschrijving van mijn waarnemingen van de volle maan is een foutje geslopen: de datum is niet 6 januari 2015, maar moet zijn 6 maart 2015.
Vrijdagavond 6 januari 2015 tussen 19:00 en 23:00 heb ik een oranjerode volle maan zien opkomen boven de zuidoostelijke hemel. Terwijl ik keek leken er stukken van de maan, linksboven en rechtsonder te ontbreken. Hij was inmiddels geel van kleur en leek door die ontbrekende delen een gigantisch grote tulband. Op de plaats van de ontbrekende delen ontwaarde ik bloedrode ‘keppeltjes’. Kleiner dan de ontbrekende delen maar duidelijk zichtbaar alsof het delen van een kleiner (verderweg staand?) hemellichaam waren. Maar dan dus twee stuks? Eentje linksboven en eentje rechtsonder. Kan iemand me dit verschijnsel verklaren? Ik heb het nooit eerder… Lees verder »
Geen idee wat je gezien hebt. Het enige wat ik me kan voorstellen is dat er wat wolken voor gehangen hebben, of misschien een effect van opstijgende warme lucht? Dat kan vertekening veroorzaken waardoor de maan een andere vorm krijgt.
In ieder geval is de maan laag aan de hemel door atmosferische vertekening afgeplat.
De zon heeft ook allerlei vertekening als deze laag aan de horizon staat
http://en.wikipedia.org/wiki/Mirage_of_astronomical_objects
Dus wellicht moet je de oorzaak in die richting zoeken.
Prachtig weer Nando!
Heb toevallig dit ook pas aan de hand gehad helaas was de maan al te fel.
Maar als het lukt dan geeft dit zeker voldoening zoals je hebt laten zien.
Je hebt inderdaad niet veel tijd, Ron. De maan wordt al snel heel erg helder. Maar de volhouder wint, niet? Succes de volgende keer.
Dank je wel.
We gaan ook gewoon door.