Met het ontbreken van maanlicht was 2015 vrijwel perfect voor de jaarlijks terugkerende Perseïden sterrenregen. Ware het niet dat we in Nederland geen echte donkere plekken hebben. Maar ook omdat we rond het maximum van deze indrukwekkende sterrenregen vrijwel geen enkele onbewolkte nacht hadden. De voorspellingen wat weersomstandigheden betreft waren zelfs zo slecht dat ik niet op zoek ben gegaan naar een van die zeldzame donkere plekken van Nederland. Maar wonder boven wonder klaarde het in de nacht van het maximum toch voldoende op om een aantal uren de Perseiden 2015 te gaan fotograferen. Gelukkig maar.
Geschatte leestijd: 8 minuten
Om 23:30 uur hadden we een plekje gevonden tussen Deurne en de Rips, met aan de horizon verschrikkelijke lichtvervuiling van Helmond, Bakel, Milheeze, Gemert en Deurne. Alleen hoog aan het hemel leek nog voldoende ontdaan van licht om de Melkweg te kunnen zien.
Niettemin leek het me een van de beste plekken in de buurt, afgezien misschien van de Groote Peel. Hoewel… Daar zijn de laatste jaren schrikbarend veel verlichte kassen geplaatst waardoor het minder donker is dan het ooit was.
Echt kraakhelder was de hemel niet, wat vooral te zien is in de foto’s. Gelukkig waren het niet meer dan flarden die over trokken. Helaas reflecteren ook deze flarden van wolken het strooilicht van rondom. Het is zelfs zo erg dat het landschap erdoor verlicht wordt.
Mijn tips over vallende sterren fotograferen
Mijn blog over het fotograferen van vallende sterren wordt bijzonder goed bezocht. Het heeft mijn vorige record van pagina views ver achter zich gelaten met meer dan 2800 views. Het blog is geleend door cameraland.nl en ik heb het geplaatst als een 10-tips artikel voor Photofacts.
De Perseïden 2015 heeft erg veel aandacht gekregen in de media. Daardoor zullen er veel fotografen wel een poging gaan wagen. De adviezen die overal verschenen varieerden enorm en de reacties in de diverse fora en Facebook berichten spreken elkaar vaak tegen. De tips die ik mijn blogbericht staan zijn uit ervaring van voorafgaande jaren. ze zijn aangevuld met enkele adviezen van astrofotografen die wereldwijd de indrukwekkende sterrenfoto’s maken. Sterrenfoto’s die we helaas in Nederland niet kunnen maken door de lichtvervuiling. Het enige wat we kunnen doen is ons best, met de beperkingen die we hebben.
De drukke sterrenhemel
Er gebeurt veel aan de hemel. Het International Space Station (ISS) komt regelmatig over. Vliegtuigen vliegen boven je hoofd en er zijn menig satellieten te zien. En natuurlijk de iridium flares. Vooral die laatste worden nogal eens aangezien als meteoren, zeker op foto’s.
In de bovenstaande compilatiefoto is iets links van het midden een iridium flare te zien, rechts van het midden nog eentje die een stuk langer is. Deze duurde bijna 45 seconden en is verdeeld over twee opnamen (vandaar het gat in het spoor). Helemaal rechts is een dun lang spoor te zien, een gewone satelliet die in 30 seconden een spoor van die lengte heeft gemaakt.
Een echte meteoor
In tegenstelling tot al die (interessante) waarnemingen is een meteoor (vallende ster) echter niets meer dan een korte lichtflits . Helemaal rechts, net boven het midden van de bovenstaande foto is een echte meteoor te zien. Hoewel deze als waarneming een felle was, is de duur zo kort dat deze op de foto minder indrukwekkend wordt.
De lichtvervuiling is daar zeker ook een oorzaak van. Lichtvervuiling is ook de reden waarom we vrijwel nooit de aantallen vallende sterren zullen zien waarover gesproken wordt. Als er 80 per uur genoemd wordt, zullen er ook hele lichtzwakke zijn. En juist die zullen we door al dat licht in Nederland nauwelijks of niet zien.
Lees ook mijn artikel over het aantal vallende sterren
60 vallende sterren per uur, of toch niet?
De Perseïden
Het leuke aan de Perseïden is, dat het sterrenbeeld Perseus in de Melkweg te vinden is. Het fotograferen van de Perseïden kan dus mooi gecombineerd worden met het fotograferen van de Melkweg. Met de opname tips die ik gegeven heb in mijn vorige blog is het niet alleen mogelijk om de vallende sterren op de foto te krijgen, maar tevens de Melkweg. Een goede nabewerking van de foto levert indrukwekkende foto’s op van een Melkweg zoals wij die (in Nederland) niet meer met het blote oog kunnen waarnemen.
Fotografeer altijd met een voorgrond
Natuurlijk is dit mooi om te fotograferen, maar het geeft geen houvast. Het mooiste vind ik nog altijd het fotograferen in een landschap, met een horizon erbij, bomen of andere objecten. Ik vind dat dit alles in perspectief kan brengen en qua foto daarom indrukwekkender kan worden.
Het fotograferen van een Melkweg zal een goede kans geven op het vastleggen van Perseïden, zeker als een ultragroothoek gebruikt wordt. Maar ik heb er toch liever die voorgrond bij, zoals in de volgende serie foto’s die ik op de nacht van 12 op 13 augustus 2015 heb gemaakt, tijdens het maximum van de Perseïden.
De meeste vallen buiten beeld
Ondanks dat de lichtvervuiling aan de horizon zijn we er toch in geslaagd om een aantal mooie Perseïden op de foto te krijgen. Maar zoals altijd zijn er veel nèt buiten beeld gevallen, zelfs ondanks het gebruik van een ultra-groothoek (17mm op fullframe) en een fisheye (ook op fullframe). Het blijft moeilijk om een keuze te maken welk stuk hemel op de foto moet komen. Het gebruik van ultra-groothoek en fisheye heeft nog een nadeel: het verkleind. Hierdoor zijn hele indrukwekkende meteoren toch erg klein op de foto verschenen. De kans om er een in beeld te krijgen is dan misschien wel groter, ze zullen minder indrukwekkend zijn.
Een startrail
In totaal hebben we 3 uur gefotografeerd, tot een camera ermee ophield (vocht door condens misschien?), en een andere door zijn acculading heen was. Meer dan 1300 foto’s zijn gemaakt met drie camera’s en op de meeste foto’s is geen enkele Perseïde te zien. Wat moeten we met deze foto’s? Weggooien? Bewaren? Indien je de camera niet verzet hebt kan van (een deel) de opnames één enkele foto gemaakt worden: een sterrenspoor of startrail foto. Zo hebben al die opnamen dan toch een doel gekregen, zelfs als er helemaal geen Perseïde op te zien is.
[…] Perseïden 2015 […]
Toch nog een vraagje Nando. Hoe kan ik voorkomen dat mijn Nikon D7000 in de serieopname stopt ? Iedere keer na 9 foto’s lijkt de buffer vol te zijn en ontstaat er een afsluiting in de serieopname. Ik moet dan de draadontspanner opnieuw activeren. Toch maar Jpeg instellen dan ?
Hallo Tiny, Ik zie je bericht nu pas, dus ik hoop dat je dit nog terug vind en leest. Het is vreemd want bij belichtingstijden van 15 seconden moet de camera toch voldoende tijd hebben om een enkel RAW bestand weg te schrijven. De buffer zou niet vol mogen raken. En dan nog, als die vol zou zijn lijkt me dat de camera gewoon weer een foto maakt als er ruimte in de buffer is. Kan het zijn dat er een limiet ingesteld is dat de camera niet meer dan 9 foto’s achter elkaar kan maken? Ik heb die optie… Lees verder »
Prachtige foto’s die ik niet zal evenaren. Maar toch heb ik uit je volledige uitleg en tips aardig wat meteoren gescoord. Ik ben ze nu aan het verwerken en hoop op een aardige samengepakte foto. Daarnaast wil ik ook de sterrensporen gaan samenpakken. Heel hartelijk dank voor je uitgebreide blog waar ik veel aan gehad heb. 🙂
Gelukkig is het fotograferen geen wedstrijd. Mooi dat je er een aantal op de foto hebt gekregen.
mooie reeks Nando ! zoals we van jou gewend zijn 🙂
Groetjes
An De Wilde
Dank je, An. Het is leuk om te doen. 🙂
Gefeliciteerd met de meer dan 2800 bezoekers!
Volledig terecht voor de hulp die jij geeft door de duidelijke uitleg waar tijd en zorg aanbesteed is. Dit geldt overigens voor al jou artikelen.
Ik ben niet toegekomen aan het fotograferen van de perseïden, een te druk agenda waardoor ik te laat ben gaan voorbereiden.
Mooie resultaten laat je weer zien Nando.
Dank je wel, Philip.
Het is elk jaar rond dezelfde datum. Plannen zou mogelijk moeten zijn… alleen, ook bij mij komt dat er nooit van 😉
Op naar de volgende sterrenregen
Zeer indrukwekekend werk.
Dank je Roger. Fijn om te horen.
Mooie foto’s en een duidelijke uitleg weer.
Dank je Ron
Ondanks de lichtvervuiling toch mooie foto’s geworden.