Canon heeft voor het mirrorless systeem een macro objectief uitgebracht. Dit was natuurlijk een kwestie van tijd. Er is echter iets bijzonders mogelijk met dit objectief. Je kunt de sferische aberratie manipuleren, en daarmee de bokeh van het objectief veranderen. In mijn review van de Canon RF100mm macro vertel ik er alles over.
Geschatte leestijd: 6 minuten
Ik kreeg via Photofacts van Canon Nederland de beschikking over het nieuwe RF 100mm f/2,8L IS USM macro objectief. Gedurende een aantal weken kon ik alles uitproberen en testen. Daarvoor nam ik het nieuwe macro objectief mee naar de bloeiende heide, een aantal bruiloften, en naar de Vlindersafari in Gemert om daar allerlei prachtige vlinders te fotograferen.
Een uitgebreide review op Photofacts
Ik heb voor Photofacts een heel artikel geschreven waarin ik alles wat ik over het objectief te weten ben gekomen vertel. Het heeft geen zin om dit allemaal in dit blogbericht te herhalen. Daarom verwijs ik graag door naar mijn artikel op Photofacts om het in zijn geheel door te nemen.
Lees mijn complete review van de Canon RF100mm macro
op het blog van Photofacts
Wat ik in dit artikel wel wil vertellen, is over die bijzondere SA Control ring. Deze ring is de eerste die ik ooit op een objectief gezien heb. Heb jij er ooit eerder een gezien, laat dit dan zeker weten. Er zijn echter wel objectieven die een softfocus effect kunnen geven, of met een defocus optie, maar of dit hetzelfde is weet ik niet.
De SA staat voor Sferische Aberratie. Dit is normaal gesproken een optische afbeeldingsfout van een objectief waardoor geen scherp beeld bereikt kan worden. Een fabrikant zal altijd proberen om de sferische aberratie volledig te corrigeren zodat het beeld heerlijk scherp is.
Onder sferische aberratie wordt in de geometrische optica verstaan de afbeeldingsfout van een lens, een spiegel of een lenzenstelsel, die wordt veroorzaakt doordat bij een zuivere bolvorm parallelle lichtstralen die op verschillende afstanden van de optische as binnenvallen, niet in hetzelfde brandpunt samenvallen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sferische_aberratie
De Canon RF100mm macro en de SA Control
Standaard is de sferische aberratie zoveel mogelijk gecorrigeerd, ook met de RF 100mm macro. Hiermee wordt de afbeelding die het objectief op de sensor projecteert zo correct en scherp mogelijk weergegeven. Door de SA Control ring te verdraaien is het mogelijk om bewust onscherpte te creëren.
Dit effect is het beste te demonstreren door opnames te maken van schitteringen van zonlicht in water te fotograferen, waarbij heel bewust niet scherp gesteld wordt. Hiermee ontstaan de zogenaamde bokeh ballen, cirkelvormige vlekken. Door de sferische aberratie te veranderen wordt het uiterlijk van de onscherpte verandert.
Het midden is de neutrale stand van de SA Control ring.
In het bovenstaande voorbeeld is het middelste deel de normale, neutrale stand van het objectief. Wanneer de SA Control ring naar de negatieve waarde gedraaid wordt, zullen de bokeh ballen kleiner worden. Draai je de SA Control ring naar de positieve waarde, worden de bokeh ballen groter.
De kattenoog vorm van de bokeh ballen heeft echter niets te maken met het effect van de SA Control ring. Dit is weer een ander effect van een lenzenstelsel. De kattenoog vorm zal wel nadrukkelijker aanwezig zijn naarmate de cirkels groter worden.
Onder bokeh wordt de kwaliteit van de onscherpte van een objectief beschouwd. Het woord is afgeleid van het Japans woord boke wat onscherpte betekent.
De kwaliteit van de onscherpte, de bokeh, is heel subjectief. Wat de een mooi vindt, hoeft de ander niet mooi te vinden.
Bokeh mag niet verward worden met scherptediepte. Dit zijn twee totaal verschillende dingen.
SA Control ring in de praktijk
Alleen maar bokeh ballen fotograferen is misschien niet het onderwerp dat je zou willen fotograferen. Kies je voor een spinnenweb bedekt in dauwdruppels, dan kun je zowel de bokeh ballen in combinatie met een onderwerp kiezen. In mijn geval was dat een kruisspin. In het volgende voorbeeld is de SA Control ring van boven naar beneden, negatief, neutrale, en positief ingesteld.
Afgezien van de vorm van de bokeh ballen vallen er nog een paar dingen op. Ten eerste is er een zeker onscherpte te zien bij het onderwerp, de kruisspin. In alle drie de foto’s is er met de camera via autofocus op de spin scherp gesteld. Het effect dat optreedt – vooral met een negatieve SA Control waarde – lijkt een beetje op het zogenaamde Orton effect.
Het tweede effect is de grootte van de spin. Door de SA Control ring te gebruiken verandert ook de grootte van het onderwerp. Negatief instellen betekent een kleiner onderwerp, positief instellen een grotere weergave. Het is misschien niet veel, maar het valt wel op wanneer je de foto’s naast elkaar bekijkt.
Lees mijn complete review van de Canon RF100mm macro
op het blog van Photofacts
Heeft de SA Control ring meerwaarde?
Niet iedereen houdt van het effect dat de SA Control ring biedt. Dat is begrijpelijk, en voor die groep zal dit objectief met deze optie geen meerwaarde bieden boven de oude EF 100mm f/2,8L IS USM. Een upgrade zal afgezien van misschien de grotere vergrotingsfactor niet veel meerwaarde bieden.
Hou je echter van het effect dat het veranderen van de sferische aberratie teweeg brengt, dan kan de RF 100mm f/2,8L IS USM een heel interessant objectief zijn. Maar het is ook zo dat je de SA control niet hoeft te gebruiken. Het staat ter beschikking, maar het is geen verplichting.
Alternatieven
Ik denk dat het interessant is om even de Canon alternatieven voor dit objectief te benoemen. Natuurlijk hebben die alternatieven geen SA Control ring, en de vergrotingsfactor kan verschillend zijn. Natuurlijk kun je bij de EF 100mm f/2,8L IS USM macro blijven, samen met een adapter ring.
Heb je geen interesse in een 1,4x vergroting, dan kan de RF 35mm f/1,8 macro of de RF 85mm f/2 macro een goed alternatief zijn. Met de 0,5x vergroting heb je nog steeds een flinke vergroting van je kleine onderwerp.
Ben je op zoek naar fotografie apparatuur? Overweeg dan om de aanschaf via mijn site bij Cameraland.nl te doen. Ik krijg daarvoor een kleine commissie waarmee ik mijn website kan bekostigen.
http://www.cameraland.nl
Overweeg je om filters te kopen, kies dan bij voorkeur voor het merk Haida. Je kunt deze filters via deze website verkrijgen in mijn webwinkel. De filters worden geleverd via de importeur Omnifoto.nl
Ga direct naar de webwinkel voor Haida filters