Strobist fotosessie met Puck

Onlangs heb ik een aantal accessoires gekocht om meer te kunnen doen met mijn reportageflitser. Ik was al een tijdje op zoek naar een goede manier om mijn flitser op afstand aan te sturen; de zogenaamde strobist fotografie. Met de aanschaf van de Canon Speedlite ST-E3-RT heb ik dan eindelijk een serieuze stap genomen. Deze spullen heb ik uitgebreid getest tijdens een strobist fotosessie met Puck.

Geschatte leestijd: 10 minuten

De Canon ST-E3-RT is een transmitter die mijn flitser op afstand kan aansturen. Ik ben tot deze keuze gekomen omdat ik al gebruik maak van de Speedlight 600EX-RT flitser, die een radiozender ingebouwd heeft.

Het mooie van het systeem is, dat ik alle instellingen van de flitser op mijn camera kan doen. Bovendien geeft de ST-E3-RT een signaal wanneer mijn flitser volledig is opgeladen. Heel handig als je zo ver van je flitser staat dat het ‘opgeladen-signaal’  niet te horen is.

Een softbox voor een reportageflitser

Maar met alleen het aansturen van de flitser kom je er niet. Of beter gezegd, niet helemaal. Daarom heb ik voor een Lastolite EZbox hotshoe softbox van 54x54cm gekozen. Dit is een softbox die speciaal voor reportageflitsers bestemd is en in een handomdraai in elkaar gezet en bevestigd kan worden.

Het voordeel boven een normale softbox voor studioverlichting is, dat het niet afhankelijk zijn van een stopcontact of grote accu. Ideaal voor fotografie op locatie dus. Bovendien is dit dan goed te gebruiken bij mijn bruidsreportages.

Natuurlijk moet de flitser wel stroom hebben om te kunnen werken. Daarvoor heb ik gebruik gemaakt van de Godox propack 820 accu. Die geeft meer vermogen dan normale AA penlite batterijen.

In de praktijk tijdens een strobist fotosessie met Puck

Alvorens ik deze set voor bruidsreportages ga gebruiken is het verstandig om alles goed uit te proberen. Daarvoor hebben we Puck gevraagd, die graag model wilde staan in deze strobist fotosessie. De plaats: een verwilderd grasveld naast de doorgaande weg, in het licht van de ondergaande zon.

Het doel van deze sessie is simpel: gebruik maken van het bestaande avondlicht en dit op een subtiele manier aanvullen met het licht van mijn flitser. Recht toe recht aan flitsen levert veelal een vlakke belichting op. Door het licht vanaf een andere hoek te laten komen is het mogelijk om schaduwen in het gezicht te brengen; een gevoel van diepte.

In de bovenstaande foto is goed te zien hoe een opstelling eruit kan zien. In deze setup lukt het om de donkere delen van het gezicht met de flitser lichter te maken. De onderstaande twee foto’s laat zien wat een flits voor verschil oplevert.

 De instellingen op de camera zijn bij beide foto’s exact hetzelfde; diafragma voorkeuze en ISO100. De flitser is handmatig ingesteld op 1/8 output in de softbox. Wat de instelling moet zijn is een kwestie van uitproberen.

Het mooie van de Speedlite ST-E3-RT is, dat ik de flitser ook op afstand kan instellen. Of in het bovenstaande voorbeeld de flits aan de goede kant is opgesteld weet ik niet zeker; daar komt de ervaring om de hoek kijken.

Instellingen zijn belangrijk, ook bij deze strobist fotosessie met Puck

Het is belangrijk om op de flits synchronisatie tijd te letten. De ST-E3-RT voorkomt dat de synchronisatietijd van 1/200 seconde (bij de EOS 5Dmk3) overschreden wordt. Maar het is toch mogelijk om met snellere sluitertijden te flitsen, als je dat graag wilt.

Daarvoor is de hi-speed stand van de flitser bestemd. Zo kun je toch met snellere sluitertijden flitsen. Het heeft wel als groot nadeel dat de maximale flitskracht van de flitser met meer dan de helft afneemt. Om te voorkomen dat de sluitertijd sneller werd dan de flits synchronisatietijd heb ik in het bovenstaande voorbeelden gebruik gemaakt van een 3 stops grijsfilter (0,9ND). Op die manier wist ik de sluitertijd terug te dringen van ongeveer 1/2000 seconde  naar 1/200 seconde en bleef het mogelijk om de volledige kracht van de flitser te benutten.

De VALS – Voice Activated Light Stand

De EZbox van Lastolite werd als set geleverd, compleet met een lampstatief. In sommige gevallen is het niet mogelijk, of heel moeilijk om een statief op te stellen. Zeker als je snel en flexibel moet werken kan een lampstatief zelfs te omslachtig zijn.

Een losse telescopische arm en een assistent is dan de oplossing. Dit wordt voor de grap ook wel de Voice Activated Light Stand genoemd, ofwel VALS. Zeker bij een bruidsreportage kan dit erg prettig werken.

In dit geval was Hetwie mijn assistent, om bij de trap in het volgende voorbeeld de flitser op de juiste plek te houden.

Flitsen bij donkere omstandigheden

De volgende locatie was onder een brug, waar het al vrij donker was. Zeker ten opzichte van de achtergrond. Voor deze foto heb ik eerst de belichting op het lichtste deel in mijn compositie gemeten en ingesteld. Dit waren de planten achter Puck.

Dit levert een tè donkere foto van Puck op maar voorkomt overbelichting in de uiteindelijke foto. Het donkere deel, waar Puck staat, ga ik bijlichten met de flitser.

Wat me direct opviel was het flitslicht op de pilaar. Normaal zou ik mijn flitser afschermen om te voorkomen dat daar licht op valt. Helaas heb ik geen “flag” voor mijn softbox, of een grid die het licht meer bundelt. Daarom heb ik de softbox zo gedraaid dat het meeste licht voor Puck door zou gaan. Daarmee voorkom ik niet helemaal dat er licht op de pilaar valt, maar ik kan het op deze manier wel wat minderen. Het resultaat is hieronder te zien.

Kies je belangrijkste lichtbron

Tot nu toe heb ik de flits met softbox als invulflits gebruikt zodat het flitslicht het omgevingslicht aanvult. Het bestaande licht overheerst en is dus mijn belangrijkste lichtbron.

Andersom kan ook, waarbij het flitslicht de belangrijkste lichtbron wordt. Daarbij moet ik zorgen dat de flitser meer licht genereert dan het omgevingslicht. De lichtopbrengt moet dus erg hoog zijn.

Ik heb gemerkt dat in dit geval een reportageflitser in een softbox niet of nauwelijks voldoende lichtopbrengst heeft om dit voor elkaar te krijgen. De flitser zonder softbox kan wel nèt voldoende licht opbrengen. Voorwaarde is wel, dat je de flitser heel erg dichtbij zet.

De manier van werken is heel eenvoudig. Je moet de belichting van de omgeving meten, en vervolgens een aantal stops onderbelichten. In het bovenstaande geval is er 2 1/3 stop onderbelicht. Dit levert een donkere foto op. De flitser moet nu voldoende licht geven om Puck goed te belichten. In feite moet ik die 2 1/3 stop corrigeren met de flitser, niet voor de omgeving, maar op Puck zelf. In dit geval heb ik de flitser handmatig op volle kracht gezet. Hoe dichter de flitser bij het model, hoe meer speelruimte er is.

De voordelen van een losse flitser

Het voordeel van een losse lichtopstelling als dit is, dat als de flitser met softbox eenmaal goed is opgesteld, het mij als fotograaf helemaal vrij is om te bewegen zonder dat het licht opnieuw ingesteld moet worden. Het maakt niet uit of ik op een meter afstand sta, of op 50 meter afstand; de flitser blijft op dezelfde afstand staan.

Er kan op deze manier ongestoord gefotografeerd worden zonder je druk te maken over de juiste belichting. Hiermee maakt het de tijd goed die nodig is om de flitsopstelling in te stellen.

Met dank aan Puck, voor haar geduld en om model te willen staan tijdens deze strobiste fotosessie.

Waarom is de keuze op de Speedlite ST-E3-RT gevallen? Dat is gebeurt na lang overwegen. Ik twijfelde tussen het FlexTT5 / AC3 systeem van Pocketwizard en het eigen systeem van Canon. Ik ben uiteindelijk, mede door het advies van de fotograaf Neil Niekerk, voor het laatste gegaan. Wat bediening betreft is het prachtig, en ik heb heel wat minder losse apparaatjes in mijn tas.