Ik krijg regelmatig de vraag wat ik onder mijn camera heb zitten. Het is een stuk ijzer dat helemaal doorloopt tot langs de zijkant van mijn camera. Het antwoord dat ik geef is heel simpel: dat is de bevestiging voor een statief. Maar dit stuk ijzer is veel meer dan dat. Het is een onlosmakelijk onderdeel van mijn camera geworden dat ik alleen nog verwijder als er een grondige poetsbeurt nodig is. In dit artikel bespreek ik de zin en onzin van een L-bracket.

Estimated reading time: 11 minuten

Statieven en camera’s

Er zijn verschillende manieren om een camera op statief te plaatsen. Vanouds gebeurde dat met behulp van een vleugelmoer. Ergens begin jaren negentig werd de zogenaamde snelkoppelplaat in het leven geroepen: een klein plaatje dat op de camera geschroefd werd. Met dit snelkoppelplaat kon de camera in een handomdraai op het statief geklemd worden: geen gedoe meer met het vastschroeven.

Dit destijds revolutionaire systeem is in de loop van het afgelopen decennium tot wasdom gekomen en inmiddels bijna een standaard onderdeel van een statief of statiefkop. Elk merk heeft zijn eigen systeem, al dan niet onderling uitwisselbaar. Om het kort en krachtig in te delen: je hebt het Arca-Swiss compatibel systeem, en je hebt alle anderen.

Tegenwoordig wordt het Arca-Swiss compatible systeem bij de meeste merken wel gebruikt. Het is zo’n beetje de standaard geworden. Dit betekent dat een koppelplaat van dit aansluitsysteem op bijna alle merken statieven gebruikt kan worden.

Wil je meer weten over het goed gebruik van een statief?
Lees dan mijn handleiding Handleiding voor het statief – deel 1: Opzetten

Nadeel van de normale snelkoppelplaat

Er is een groot nadeel aan de normale koppelplaatjes, ongeacht of je er een hebt met de Arca-swiss aansluiting of een merk gebonden type aansluiting. Op het moment dat je de camera van de horizontale naar de verticale stand kantelt bestaat de kans dat je camera verzakt. De onderstaande animatie laat dit duidelijk zien.

In het slechtste geval bestaat het gevaar dat de camera helemaal van de koppelplaat los komt. Het is dus belangrijk om ervoor te zorgen dat een koppelplaat heel erg vast op de camera gemonteerd wordt. Helaas werkt het als een hefboom, en bestaat de kans dat dit toch gebeurd. Zeker wanneer er geen rubber op de koppelplaat zit krijg je het nagenoeg nooit perfect vast.

Voor goed gebruik van een statief heb ik een aantal aandachtspunten op een rijtje gezet.
Lees mijn artikel Handleiding voor het statief – deel 2: Stabiliteit

Pas op met het te vast draaien van een koppelplaat. Je wilt niet dat de schroefdraad in de camera zelf beschadigd. Er zijn speciale koppelplaatjes met een opstaande rand, zoals in de onderstaande afbeelding. Die voorkomen dat een koppelplaatje gaat roteren.

Er is nog een betere manier om ervoor te zorgen dat je camera perfect op een statief vast zit, en niet kan roteren door het gebruik of het gewicht. Dat is een L-bracket.

Wat is een L-bracket

Een L-bracket is niets meer dan een L-vormige koppelplaat. Vergeleken met een normale koppelplaat zit een L-bracket niet alleen onder de camera maar ook naast de body. Op die manier is de camera niet alleen horizontaal te monteren maar ook verticaal, zonder dat de statiefkop verzet hoeft te worden.

Voor elk type camera is er een unieke L-bracket ontworpen, op een zodanige manier dat alle functionaliteiten van de camera behouden blijft: knoppen, compartimenten en aansluitingen blijven bereikbaar. Er zijn zelfs L-brackets verkrijgbaar voor compact camera’s.

Een L-bracket op de camera

Montage

Zoals elke koppelplaat wordt een L-bracket vastgeschroefd aan de camera. Dit gebeurt meestal niet met een vleugelmoer maar met behulp van een imbus. Het is dan al direct duidelijk dat een L-bracket semi-permanent op de camera zal zitten. Er is geen enkele noodzaak om deze nog ooit te verwijderen. De L-bracket kan maar op één manier gemonteerd worden omdat de vorm helemaal op de camera afgestemd is.

Op de camera

Omdat L-bracket niet alleen onder de camera zit, maar ook naast de camera, is de vorm per camera verschillend. Elk type camera heeft een uniek ontworpen L-bracket waarbij veel aandacht is besteedt aan het bereikbaar blijven van alle knoppen en aansluitingen.

De uitsparingen van een L-bracket die speciaal voor de camera is ontworpen, zijn zo gemaakt dat kabels zonder problemen aangesloten kunnen worden. Er zijn ook universele L-brackets te verkrijgen, maar daarmee kan een batterijklepje of aansluiting niet langer bereikbaar zijn. Let daar dus op.

De L-brackets hebben (vrijwel) altijd nog een eigen statief-aansluiting. Op die manier blijft het nog mogelijk om bijvoorbeeld een rapid-strap draagriem aan de camera te bevestigen.

L-bracket op statief

De zin en onzin van een L-bracket is het beste te zien aan de hand van een aantal foto’s. De montage op een statief is in basis hetzelfde als elk ander systeem: de camera wordt vastgeklemd in de horizontale stand. Indien er in de portrait stand gefotografeerd gaat worden moet de camera 90° gedraaid worden. Door dit kantelen komt de camera naast het balhoofd te hangen. Ook dit is gelijk aan elk ander statief plaatje.

Omdat de L-brackets zo ontworpen zijn dat ze naadloos op de camera aansluiten is het gevaar van verzakken niet aanwezig. Maar met een L-bracket hoef je de camera niet langer naast het statief te kantelen zoals in de bovenstaande foto. Je kunt de camera los maken, draaien, en weer recht op de camera plaatsen.

Doordat het balhoofd niet gekanteld wordt, blijft de camera precies boven het statief gepositioneerd. Daarbij blijft het gewicht van de camera loodrecht op het balhoofd wat de stabiliteit alleen maar ten goede komt. Bovendien blijft de camera in dezelfde hoek ten opzichte van het onderwerp waardoor het niet nodig is om de camera opnieuw te richten, of het statief te verzetten.

Extra voordelen van een L-bracket

Een flexibel statief en een L-bracket geeft de mogelijkheid tot creatieve camera opstellingen. In de afgelopen jaren heb ik zo nu en dan opnamen gemaakt van camera opstellingen die de flexibiliteit van een L-bracket laat zien. Natuurlijk is het statief en de mogelijkheden daarvan ook bepalend voor de mogelijkheden die er zijn. Hieronder staan een aantal opstellingen waarbij ik gebruik maak van een Gitzo G2220 Explorer Classic voorzien een Markins M10 balhoofd.

Panorama’s en macro

Voor panorama’s is het aan te raden om met een camera verticale foto’s te maken. Op die manier wordt een panorama foto niet tè smal. Een L-bracket geeft de kans om de camera precies boven het rotatiepunt van het balhoofd te monteren. Dat, samen met een zogenaamde nodal slide, maakt het fotograferen van panorama’s een stuk eenvoudiger.

Bij de meer gespecialiseerde panorama’s opstellingen zal een camera altijd verticaal gemonteerd zijn. Maar dit zijn dure oplossingen. Voor iemand die sporadisch een panorama maakt zal de aanschaf van niets meer dan een nodal slide, samen met een L-bracket de gelegenheid geven voor perfecte panorama’s.

Lees meer over de noodzaak van een nodal slide voor panorama’s
in mijn artikel Parallax correctie voor panorama’s

Dit soort hulpmiddelen zijn ook voor macro goed te gebruiken. Het wordt dan geen nodal-slide genoemd maar een macro-rail. Een L-bracket biedt een snelle en eenvoudige wisseling tussen landscape en portrait, zonder dat het statief helemaal opnieuw ingesteld moet worden.

Bescherming

Een L-bracket geeft ook de nodige bescherming. Het geeft enige bescherming bij het gebruik van ondergrond voor stabiliteit bij het fotograferen. Een camera op een steen zetten voor ondersteuning is geen probleem meer. Bij het fotograferen van concerten maak ik er dankbaar gebruik van, zonder bang te zijn voor vuiligheid of beschadigingen.

Tot slot

De keuze voor een L-bracket vloeit voort uit de onvrede over het gebruik van de normale koppelplaten en de kwaliteit van de goedkopere balhoofden. Het ging hierbij vooral over het verschijnsel ‘creep’ waarbij een balhoofd langzaam verzakt bij zwaardere camera opstellingen, en de angst voor een los zittende koppelplaat.

Mijn zoektocht heeft me destijds bij merken als Markins, Kirk en Really Right Stuff doen belanden waarbij ik uiteindelijk gekozen heb voor een L-bracket als statiefaansluiting. Tegenwoordig zijn ze van veel meer en goedkopere merken ook te krijgen, zoals SmallRig, Sunwayfoto, en nog veel meer.

Ik zal altijd adviseren om een L-bracket te kopen dat specifiek voor jouw merk en type camera ontworpen is. Zo blijven alle aansluitingen, en klepjes bereikbaar en hoef je de L-bracket niet meer te verwijderen. Tel de kosten gewoon mee als je een nieuwe camera koopt, en je weet zeker dat je camera perfect op je statief zit.

Voordelen

1. Volledig geïntegreerd met de body (uitgezonderd universele L-brackets)
2. Muurvaste bevestiging
3. Positie op statief blijft gehandhaafd bij omschakeling van liggend naar staande foto’s
4. Mogelijkheid tot bevestiging van extra accessoires voor panorama en macro
5. Voorzien van een statief mount
6. Extra flexibiliteit met statief opstellingen
7. Bescherming

Nadelen

1. Extra gewicht
2. Kan prijzig zijn
3. Universele L-brackets kunnen functionaliteit van de camera hinderen
4. Neemt meer ruimte in een fototas in

Ben je op zoek naar fotografie apparatuur? Overweeg dan om de aanschaf via mijn site bij Cameraland.nl te doen. Ik krijg daarvoor een kleine commissie waarmee ik mijn website kan bekostigen.
http://www.cameraland.nl

Overweeg je om filters te kopen, kies dan bij voorkeur voor het merk Haida. Je kunt deze filters via deze website verkrijgen in mijn webwinkel. De filters worden geleverd via de importeur Omnifoto.nl
Ga direct naar de webwinkel voor Haida filters