Voorkomen van lange smalle panorama foto’s

Panorama foto’s maken is een manier om veel meer op de foto te krijgen dan wat met een normaal groothoek of ultragroothoek objectief lukt.  Vooral opnamen die meer dan 180° rond gefotografeerd zijn worden vaak als heel indrukwekkend ervaren. Maar vaak worden dit soort foto’s heel erg lang en smal. Soms lijken die foto’s zelfs benauwend te zijn, simpelweg omdat er zoveel aan de boven en onderzijde buiten de foto valt. Ik vertel je hoe je lange, smalle panorama foto’s kunt voorkomen.

Geschatte leestijd: 6 minuten

Zoals in de bovenstaande foto te zien is kan een smalle foto voorkomen worden door de camera niet horizontaal te gebruiken, maar verticaal.  Ik zal dit in dit artikel laten zien aan de hand van een 360° panorama dat ik vandaag in het park om de hoek heb gemaakt. De apparatuur die ik gebruikt heb is een Canon EOS 5D  met EF 17-40mm f/4L objectief, en een Really Right Stuff panoramakop met nodal slide voor de parallax correctie.

Horizontaal panorama

Het voordeel van een panorama horizontaal fotograferen is het beperkte aantal foto’s dat noodzakelijk is om helemaal rond te kunnen fotograferen. Ik ga even uit van (ongeveer) 30% overlapping per foto waardoor ik op een totaal van zes foto’s kom. Dus; met zes foto’s kan ik helemaal rondom fotograferen. Het brandpunt dat ik gebruikt heb is 17mm.

De foto’s zijn allemaal aan elkaar gestitched in het programma PTgui met een cilindrische projectie. Het beeld dat hieruit komt is onbewerkt weergegeven in de onderste afbeelding. Het aantal foto’s dat gebruikt is, is hierin duidelijk te zien.

Natuurlijk moet deze foto nog bijgesneden worden om al die boogjes te verwijderen. Dit betekent natuurlijk dat er een deel van deze foto wegvalt waardoor het een stuk smaller wordt. Dit laat ik straks zien.

Vertikaal panorama

Vervolgens heb ik dezelfde foto gemaakt met de camera verticaal opgesteld. Omdat ik nu horizontaal minder op de foto krijg moeten er meer opnamen gemaakt worden om helemaal rond te fotograferen. In mijn setup met 17mm, exact hetzelfde als de horizontale versie, moet ik nu acht opnamen maken voor 360°. Ook nu heb ik een overlap van ongeveer 30% aangehouden.

Deze foto’s zijn in PTgui gestitched met een cilindrische projectie, precies zoals in de horizontale versie. De foto is nog niet bijgesneden om te laten zien dat de boogjes van iedere individuele foto een stuk minder bol zijn. Hierdoor hoef ik straks minder van de foto te verwijderen.

Het verschil

Zoals in de ruwe versies van de twee panorama’s al te zien is: de verticale versie oogt veel ruimer. Dit komt simpelweg omdat een verticaal gehouden camera in die richting er veel meer op krijgt. Het betekent wel dat er meer foto’s gemaakt moeten worden om je panorama te maken. Meer opnames zou sowieso geen bezwaar hoeven zijn omdat er veelal meer dan genoeg geheugen beschikbaar is. Ik heb alleen die ‘bogen’ uit de ruwe versies weggesneden om tot het onderstaande resultaat te komen.

Het verschil is duidelijk: de verticaal geschoten versie is veel ruimer en veel minder smal dan de horizontaal geschoten foto.

Altijd verticaal fotograferen?

Ik kan me voorstellen dat het niet altijd noodzakelijk is om zoveel mogelijk aan de boven of onderkant te behouden. Een lege blauwe lucht is niet erg interessant. Een effen groen grasveld op de voorgrond ook niet. In die gevallen zou een smalle foto voldoende kunnen zijn. Toch blijft het in de meeste gevallen aan te raden verticaal te fotograferen.

De bovenstaande foto is zo’n voorbeeld van een 360° panorama dat verticaal is gefotografeerd, maar waar de voorgrond niet bijster interessant is (en bovendien erg overheersend omdat het in de schaduw ligt). Bij horizontaal fotograferen voorkom je dat die voorgrond op de foto komt zodat er meer nadruk op het lichte zonovergoten deel valt. Tegelijkertijd zal ook aan de bovenkant een heel stuk wegvallen.

Ondanks dat je de voorgrond niet zo dominant aanwezig wilt hebben is het verstandig om dit toch op de foto te zetten door middel van verticaal fotograferen. Juist omdat er dan zoveel voorgrond is heb je ruimte om de foto bij te snijden. Op die manier wordt het mogelijk om die ‘eeuwig in het midden staande horizon’ van een panorama uit het midden te halen. De compositie wordt plotseling een stuk interessanter.

Apparatuur

Er zijn wat extra hulpmiddelen nodig om een panorama verticaal te kunnen fotograferen. Als het voornemen er is om serieus panorama’s te gaan fotograferen is het aan te raden om daarin te investeren. De (dure) kant en klare panorama koppen, die verschillende fabrikanten aanbieden, zijn natuurlijk een mogelijkheid. Ik zelf maak gebruik van een L-bracket om het verticaal fotograferen te vergemakkelijken. Meer daarover is natuurlijk in mijn artikel over L-brackets te lezen.

Wil je niet zoveel investeren in deze hulpmiddelen? Dan is er natuurlijk altijd een optie om zelf met hout of metaal een soort L-bracket te maken.